‌بحران یمن؛ هدف‌گیری مدارس توسط عربستان

مداخله نظامی عربستان که در ۲۵ مارس ۲۰۱۵ میلادی برابر ۶ فروردین ۱۳۹۴ با حمله هوایی ائتلافی از کشورهای منطقه به رهبری عربستان سعودی به یمن با نام عملیات طوفان قاطعیت آغاز شد در حمایت از دولت عبدربه منصور هادی و برضد انصارالله، و حامیان علی عبدالله صالح رئیس‌جمهور سابق یمن صورت گرفت که مناطق مهمی از یمن از جمله صنعا پایتخت یمن و شمال آن را در اختیار خود دارند.
به گزارش سازمان عفو بین‌الملل؛ از آغاز حملات عربستان طی شش ماه گذشته، 5400 نفر تاکنون کشته شده‌اند. لاما فکیح مشاور ارشد بحران عفو بین الملل گفت: مدارس که تنها فضای امن برای کودکان است بارها توسط عربستان مورد هدف قرار گرفته، درحقیقت این کودکان هستند که بهای این حملات را می‌پردازند و این چهره دردناک جنگ است.
بر اساس گزارش یونیسف حدود 1.8 میلیون کودک از ماه مارس به خصوص از زمانی‌که مدارسی در حجه، حدیده و صنعا که بمباران شده است تاکنون به مدرسه نرفته‌اند و تقریبا نیمی از مدارس در حدود 1000 مدرسه توسط خانواده‌های آواره به عنوان سرپناه استفاده می‌شود. این درحالی است که سخنگوی عربستان بمباران مناطق غیرنظامی را انکار کرده و گفته ائتلاف زیر ساخت‌های غیرنظامی را هدف قرار نمی‌دهد. اما مشاور ارشد بحران در عفو بین‌الملل معتقد است شواهدی مبنی بر استفاده نظامی از این مدارس وجود ندارد بنابراین در زمان حملات ائتلاف، آنها به آموزش کودکان مشغول بوده‌اند.
نماینده سازمان ملل معتقد است برخی از مدارس بارها توسط نیروی ائتلاف به رهبری عربستان بمباران شده‌اند و شرایط انسانی در این کشور بحرانی شده است. بر اساس گزارش برنامه جهانی غذای سازمان‌ملل‌متحد، بیش از 60 درصد از مردم این کشور در معرض قحطی و گرسنگی قرار دارند و از دسترسی به امکانات بهداشتی و بیمارستانی محرومند.
سازمان دیده‌‌بان حقوق‌‌بشر نیز در گزارشی تاکید کرد ائتلاف به رهبری عربستان مکرراً مناطق مسکونی و پرجمعیت را بارها مورد هدف قرار داده. اسناد این سازمان نشان می‌دهد که بمب‌های مورداستفاده جنگنده‌های ائتلاف از 250 تا هزار کیلوگرمی بوده که انفجارهای حرارتی و تشعشعات آن به ده‌ها و حتی صدها متر آن‌ سوتر نیز می‌رسد این درحالی است که در تمامی این حملات، امکان تمییز اهداف نظامی با غیرنظامی کاملاً آشکار و مشخص است اما عربستان عامداً مناطق غیر نظامی را بمباران می کند.
شواهد نشان می‌دهد قبل از حمله عربستان به یمن مقادیر قابل‌توجهی اسلحه و مهمات نظامی (چیزی در حدود 1.3 بیلیون دلار) توسط عربستان از کشورهایی مثل آمریکا و انگلستان خریداری شده بود که این فروش مهمات نظامی از سوی غرب با هدف گسترش روابط دوستانه و حفاظت از بزرگترین منابع نفتی جهان اعلام شده است. براساس برآورد سازمان عفو بین‌الملل بیش از نیمی از صادرات اسلحه انگلستان بین سال‌های 2009 تا 2013 به عربستان مهم‌ترین متحد غرب در منطقه صورت گرفته و این بر خلاف ماده 6 توافقنامه تجارت اسلحه (ATT)در سال 2014 است که انتقال یا حتی فروش دانش اسلحه و مهمات را در زمانی که احتمال جنایت جنگی باشد ممنوع اعلام ساخته.
متأسفانه سازمان ملل مسئولیت نظارت و عملکرد مستقیم (مداخله نظامی) در حل‌و‌فصل بحران انسانی بوجود آمده در یمن را نپذیرفته. فرهان حق، سخنگوی وکیل پارلمان سازمان ملل، گفته است که سازمان ملل «تنها به دنبال جزئیات بیشتر است» و این سازمان ملل اعتقادی به مداخله نظامی برای حل مشکلات یمن ندارد. اما احتمالاً هفته آینده مذاکرات صلحی تحت حمایت سازمان ملل در سوئیس قرار است برگزار شود که سازمان عفو بین‌الملل نیز خواهان انجام تحقیقات مستقل در ارتباط با حملات هوایی اخیر عربستان شده است.
دکتر الهام نوری
استادیار دانشگاه

منابع:
www.amnesty.org
http://www.ibtimes.co.uk/yemen
https://en.wikipedia.org/wiki/2014_Rada'_bombings
https://www.rt.com/uk
http://www.reuters.com/article/us-yemen-security-idUSKBN0TU1PQ20151211
http://jahannews.com
https://electronicintifada.net
http://www.bbc.com/news/world-middle-east
http://www.aworldatschool.org/news.
http://www.efe.com/efe/english/world/ai-alerts-against-bombing-of-yemeni-schools