هشدار کمیسیون حقوق بشر استرالیا درباره آزار و اذیت جنسی دانشجویان استرالیایی

به گفته این کمیسیون حدود 7 درصد دانشجویان استرالیایی در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ دست‌کم یک بار قربانی حمله جنسی شده‌اند. این بررسی که بزرگترین تحقیق در این زمینه در استرالیا بوده، ۳۹ دانشگاه و ۳۱ هزار دانشجو را پوشش داده و درجات مختلف اذیت و آزار جنسی را در تمام دانشگاه‌ها گزارش کرده است. گزارش فوق نشان می‌دهد، 51 درصد پاسخ دهندگان در طول سال 2016 آزار و اذیت جنسی را تجربه کردند.
این گزارش حمله جنسی را به مواردی اطلاق داده است که "فرد مجبور یا وادار شود یا فریب داده شود که بر خلاف میل یا بدون رضایت وارد عمل جنسی شود". این شامل مواردی هم می‌شود که فرد "رضایت اولیه خود را پس گرفته باشد."
کیت جنکینز، رئیس کمیسیون تبعیض جنسی استرالیا، در این خصوص اظهار داشت: «تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط کمیسیون مذکور، از طریق نظرسنجی ملی و فرآیند ارسال جداگانه آنها در نیمه دوم سال 2016 انجام شده است». وی اعلام کرد، پس از سال‌ها دفاع از بازماندگان تجاوز جنسی و نمایندگان دانشجویی، هدف از تنظیم این گزارش، ارتقاء آگاهی عمومی از مسئله تجاوز و آزار جنسی در دانشگاه‌های استرالیا است. 
جنکینز تاکید کرد: «تجاوز جنسی و آزار و اذیت جنسی تاثیر ویران کننده‌ای بر روی افراد دارند، هم از لحاظ جسمی، احساسی و روانی، و ممکن است زندگی آنها را به کلی عوض کند؛ این که چنین رفتارهایی در دانشگاه‌ها رخ می‌دهد، واقعا جای نگرانی است؛ چرا که نشان می‌دهد حمله و آزار جنسی تجربه رایجی در آموزش آکادمیک دانشجویان، زندگی اجتماعی و تجربه آنها در محل اقامتشان است». رئیس کمیسیون تبعیض جنسی استرالیا اذعان داشت: «در سال‌های اخیر، شیوع تچاوز جنسی و آزار و اذیت جنسی در دانشگاه‌های بسیاری از کشورها و مهمتر از همه در ایالات متحده و بریتانیا، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. در استرالیا نیز برای درک این که تا چه میزان آسیب‌ها و آزار و اذیت جنسی بر دانشجویان تاثیرگذار است، اطلاعات جامعی گردآوری شده است». به گفته وی، اطلاعات مندرج در این گزارش نتایج ناخوشایندی از میزان شیوع این رفتارها در دانشگاه‌های استرالیا را نشان می‌دهد؛ از آن جمله می‌توان به سه نتیجه غیر‌قابل اجتناب در این گزارش اشاره کرد:
- تجاوز جنسی و آزار و اذیت جنسی در محیط‌های دانشگاهی بسیار شایع است؛
- تلاش قابل‌توجهی در ناچیز نمایاندن تجاوز و آزار جنسی در دانشگاه‌ها صورت پذیرفته است؛
- شواهد نشان می‌دهد که دانشگاه‌ها باید اقدامات بیشتری برای جلوگیری از وقوع چنین موارد نقض حقوق بشری انجام دهند و فرهنگی ایجاد کنند که در آن از قربانیان حمایت شود و مرتکبان را به سزای اعمالشان برساند؛
گزارش مذکور همچنین اذعان دارد، منظور از محیط‌های دانشگاهی که تجاوز و آزار جنسی در آنجا رخ داده عبارت است از:
- در محوطه دانشگاه
- در حال سفر به دانشگاه و یا سفر به بیرون از آن
- در یک رویداد خارج از دانشگاه که توسط دانشگاه برگزار می‌شود و یا از سوی آن تایید شده است
- در محیط‌های کاری دانشگاه
طبق این گزارش، تجربیات مربوط به آزار و اذیت دیجیتالی نیز در بخشی از گزارش گنجانده شده که برخی یا همه مجرمان آن شامل دانشجویان، معلمان یا سایر افراد مرتبط با دانشگاه بودند.
گزارش فوق در ادامه می‌افزاید، براساس اطلاعات دریافتی، سطح بالایی از خشونت جنسی در جامعه گسترده استرالیا مشاهده می‌شود و جوانان استرالیایی، به‌ویژه زنان جوان بین 18 تا 24 ساله، در معرض خطر افزایش خشونت جنسی هستند. طبق این نظرسنجی، در مجموع، 26٪ از دانشجویان در یک محیط دانشگاهی در سال 2016 مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند. همچنین زنان به میزان بیشتری از مردان در معرض تجاوز جنسی و آزار جنسی قرار دارند. آنها در سال 2016 دوبرابر بیشتر از مردان مورد آزار و اذیت قرار گرفته و در همین مدت، بیش از سه برابر نسبت به آنها در معرض تعرض جنسی بوده‌اند. اغلب مردان نیز عاملان تجاوز و آزار جنسی بوده‌اند. این گزارش به‌طور کلی بیان می‌دارد که در جامعه گسترده استرالیا سطوح خشونت جنسی علیه زنان، قابل توجه است.
به گفته نویسندگان این گزارش، تحقیقات موجود نشان می‌دهد که زنان در استرالیا، بین 18 تا 24 ساله در معرض تجاوز جنسی و آزار جنسی قرار دارند. از سن 15 سالگی، از هر 5 زن یک نفر و از هر 22 مرد نیز یک نفر در استرالیا خشونت جنسی را تجربه کرده‌اند. همچنین زنان جوان بین 18 تا 24 ساله – عمده‌ترین گروه سنی حاضر در دانشگاه- بیش از دو برابر مردان تجربه خشونت جنسی دارند. آزار و اذیت این گروه در محیط‌کار نیز به همان میزان بیشتر بوده است. همچنین داده‌های این گزارش نشان می‌دهد که دانشجویان کارشناسی ارشد، تقریبا دو برابر بیشتر از دانشجویان مقطع کارشناسی توسط استادان یا مربیان دانشگاه خود، مورد آزار جنسی قرار گرفته بودند.
طبق این گزارش، کالج‌ها هم محیط‌های نگران‌کننده‌ای در این رابطه بودند، در این اماکن نیز زنان چهار برابر بیشتر از مردان در معرض تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند. گزارش فوق می‌افزاید، 44٪ از دانشجویانی که به عنوان دوجنس‌گرا شناخته شده‌اند و 38٪ از دانشجویانی که همجنس‌گرا هستند، به همراه 23٪ از دانشجویانی که به عنوان دگرجنس‌گرا شناخته شده‌اند، در سال 2016 در یک محیط دانشگاهی، مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند. همچنین در سال 2016 دانشجویان داخلی (27٪) در مقایسه با دانشجویان خارجی (22٪) کمی بیشتر در محیط دانشگاهی در معرض آزار جنسی بوده‌اند. تحقیقات کمیسیون تبعیض جنسی استرالیا همچنین نشان داده که اکثریت قریب به اتفاق دانشجویانی که در سال‌های 2015 و 2016 مورد تجاوز و یا آزار جنسی قرار داشته‌اند، گزارش رسمی و شکایتی به دانشگاه خود ارائه نکرده‌اند؛ از سوی دیگر بعید به نظر می‌رسد که در رابطه با این موضوع حمایت یا مشاوره‌ای از طریق دانشگاه خود و یا از منابع خارجی دریافت نموده باشند.
به گفته ناظران این کمیسیون، دانشجویانی هم که در این رابطه گزارش داده بودند، اغلب از پاسخ دانشگاه خود ناراضی بودند. نتایج نظرسنجی نشان داده که تنها 6 درصد از دانشجویان بر این باور بودند که دانشگاه در حال حاضر به اندازه کافی در زمینه ارائه و ارتقاء اطلاعات روشن و قابل دسترس در مورد رویه‌های مزاحمت جنسی، سیاست‌ها و خدمات پشتیبانی تلاش می‌کند و تنها 4٪ فکر می‌کردند که این موارد در ارتباط با تجاوز جنسی هم اعمال می‌شود. به‌زعم نگارندگان گزارش حاضر، این موارد نگران‌کننده، ناشی از عدم ارائه گزارش از سوی بسیاری از دانشجویان درخصوص تجربه تجاوز و آزار جنسی‌شان به دانشگاه و همین‌طور عدم ارائه راه‌حل‌ها و سیاست‌های مشخص از سوی دانشگاه در رابطه با لزوم گزارش دادن به دانشجویان است. لازمه رفع آن هم افزایش آگاهی دانشجویان اعلام شده است.
این گزارش براساس اطلاعات کیفی دریافت شده از دانشجویان چندین عامل را در بروز رفتارهای آسیب‌زا موثر می‌داند از جمله: نگرش جنسی نسبت به زنان، گرایشات جنسی، تاثیر مخرب الکل بر رفتار تجاوزکارانه، سوءاستفاده از موقعیت قدرت از سوی مرتکبین، دسترسی آسان به محل استقرار دانشجویان، زمینه‌های متنوع فرهنگی و زبانی و... 
گزارش مذکور در خاتمه ضمن تاکید بر موقعیت منحصر به فرد دانشگاه‌ها به عنوان مهمترین مراکز آموزشی تاکید کرد، دانشگاه‌ها باید با ارائه آموزش، خدمات مراقبت از خود، فراهم نمودن فرصت‌های تفریحی و اشتغال به آن دسته از دانشجویانی که در معرض خطر افزایش تجاوز و آزار جنسی قرار دارند، از بروز هرگونه تعدی و تعرض به آنان جلوگیری نمایند و باید اطمینان حاصل کنند که حقوق اساسی تمامی دانشجویان در بهره‌مندی از حق آموزش بدون ترس از هرگونه سوءاستفاده‌ای فراهم می‌گردد. سایمون بیرمنگام، وزیر آموزش و پرورش استرالیا هم در این ارتباط خاطرنشان کرده، در مکاتباتی که با همه دانشگاه‌ها داشته از مسئولان دانشگاه‌ها خواسته است به یافته‌های این بررسی پاسخ دهند و برنامه‌های خود را برای ایجاد تغییر در این زمینه ارائه کنند.

مرضیه عزیزیان

پژوهشگر مسایل حقوق بشر