ایجاد گروه کارشناسان منطقهای و بینالمللی برای نظارت و گزارش وضعیت حقوق بشر در یمن
ایجاد گروه کارشناسان منطقهای و بینالمللی برای...
دیدهبان حقوق بشر با انتشار گزارشی در این رابطه میگوید، باگذشت بیش از دو سال، پاسخ مجامع بینالمللی به بیتفاوتی نسبت به نگرانیهای جهانی و یا سکوت در برابر جنایات عربستان سعودی و متحدان آن، نزدیکتر شده است. این گزارش اذعان دارد، در عین حال شورای حقوق بشر سازمان ملل در روزهای اخیر گام مهمی در جهت پایان دادن به جنایات جنگی در یمن برداشته است؛ این یک تعهد به فعالان حقوق بشر در سراسر یمن و در سراسر جهان است که نشان داد که صرفنظر از منافع طرفهای قدرتمند درگیر در جنگ، شورای حقوق بشر سازمان ملل میتواند اقدامات بیشتری را برای حفاظت از زندگی غیرنظامیان به عمل آورد.
بر این اساس، شورای حقوق بشر سازمان ملل در جریان اجلاس سی و ششم خود، با تصویب قطعنامهای بدون رایگیری، از کمیسرعالی حقوق بشر خواست که حداکثر تا پایان ٢٠١٧ به ایجاد گروه کارشناسان برجسته منطقهای و بینالمللی برای نظارت و گزارش وضعیت حقوق بشر در یمن مبادرت نماید. دیدهبان حقوق بشر میگوید، شورا از طریق ایجاد این گروه از کارشناسان، به منظور بررسی موارد نقض و سوءاستفاده از حقوق بشر از سپتامبر 2014، احراز واقعیتها و شناسایی مسؤولان نقض، ارائه توصیههای عمومی برای بهبود وضعیت حقوق بشر و تعامل با مقامات یمنی و سایر ذینفعان، راهی را برای به دستآوردن سطوح بی سابقهای از نظارت بر رفتار همه طرفین درگیر در جنگ یمن یافته است.
پیام این گروه به ائتلاف به رهبری عربستان سعودی، حوثیها و نیروهای هم پیمان صالح، و دیگر احزاب مخالف روشن بود: "جهان به مدت طولانی نظارهگر اقدامات شما بوده است". به گفته دیدهبان حقوق بشر، شورا پس از یک سکوت طولانی، اطمینان حاصل خواهد کرد که دستکم جنایات کسانی که غیرنظامیان یمنی را میکشند، خانهها و بیمارستانها را از بین میبرند، فعالان و روزنامهنگاران را ربوده و شکنجه میکنند، و... مورد بررسی قرار خواهند گرفت و کسانی که مسئول هستند مجازات خواهند شد. این گزارش تاکید دارد، تحقیق در این رابطه تنها قدم اول است؛ دولتها باید برای تحقق این درخواست، تلاش کنند تا اثر واقعی داشته باشد. در این خصوص اولویت فوری شناسایی کارشناسان قوی و پایبند به اصولی است که به صورت بیطرفانه به بررسی رفتار همه طرفهای درگیر بپردازند.
طبق این گزارش، این کارشناسان برای حصول اطمینان از انجام تحقیقات جامع، باید به فعالان مدنی یمنی دسترسی داشته باشند و سازمان ملل متحد، با حمایت اعضای آن، باید از همکاری ائتلاف به رهبری عربستان سعودی و حوثیها و نیروهای هم پیمان صالح، با سازمانهای بینالمللی و گروه کارشناسان مطمئن شود. دیدهبان حقوق بشر تاکید کرد، سوءاستفاده از حقوق بشر بینالمللی و حقوق بشردوستانه در یمن، تا زمانی که دولتهای نگران برای طرفهای درگیر روشن نکنند که جنایاتی که تبدیل به واقعیت روزانه غیرنظامیان یمن شدهاند، بیش از این دیگر تحمل نخواهند شد، متوقف نمیگردد. گزارش فوق افزود، آنچه در این باره در شورای حقوق بشر اتفاق افتاده، یک گام امیدوارکننده در این جهت است، اما این تلاشها باید ادامه یابد تا اینکه سوءاستفادهها در واقع متوقف شوند و عدالت برقرار گردد.
شورا از این گروه خواسته است، گزارش جامعی را تا اجلاس سی و نهم شورا (شهریور ١٣٩٧) به کمیسرعالی برای بحث و بررسی در شورا ارائه نمایند. گفتنی است، عربستان سعودی سال قبل با استفاده از ابزارهای مختلف جلوی ایجاد گروه تحقیق بینالمللی درخصوص یمن را که از سوی برخی کشورهای اروپایی از جمله هلند پیشنهاد شده بود، گرفت.
مرضیه عزیزیان
پژوهشگر مسایل حقوق بشر