هشدار عفو بین‌الملل درباره تاثیرات مخرب سوءاستفاده آنلاین از زنان

در گزارش عفو بین‌الملل آمده است، تحقیقات جدیدی که از سوی سازمان عفو بین‌الملل صورت پذیرفته نشان داده که سوء استفاده و اذیت و آزار در رسانه‌های اجتماعی تاثیر مخربی روی زنان دارد و زنان سراسر جهان در نتیجه این تجربیات آسیب‌زا در فضای آنلاین، دچار استرس، اضطراب و اختلالات مشابه شده‌اند. طبق این گزارش، ماه گذشته تعدادی از زنان در سراسر جهان در اقدامی، شبکه اجتماعی توئیتر را با درج هشتگ #WomenBoycottTwitter برای مدت یک روز تحریم کردند. این اقدام واکنشی بود به عکس‌العمل ناکافی توییتر در برابر عذاب و آزار و اذیت‌هایی که این زنان به صورت آنلاین تجربه کرده بودند. همچنین این امر منجر به آن شد که این زنان تجربیات تلخ خود را از سوء استفاده آنلاین به اشتراک گذاشتند.
به گفته عفو بین‌الملل، بسیاری از این اذیت و آزارها نقض آشکار استانداردهای عمومی توئیتر بوده؛ با این حال، هنوز از این شبکه اجتماعی پاک نشده‌ است. عفو بین‌الملل در ادامه گفت، این اعتراض‌ها و انتقادات آغازگر بحث و گفتگوهای جهانی در مورد اقداماتی شد که شبکه‌های اجتماعی باید در پاسخ به این سوء استفاده‌های آنلاین که در این قبیل شبکه‌ها شایع شده، انجام دهند. گزارش فوق می‌افزاید، سازمان عفو بین‌الملل در این پروسه به بررسی تجربیات 4000 زنان ۱۸ تا ۵۵ ساله از 8 کشور دانمارک، ایتالیا، نیوزیلند، لهستان، اسپانیا، سوئد، انگلستان و ایالات متحده آمریکا پرداخته است.
بر این اساس، تقریبا یک چهارم این زنان (حدود ۲۳ درصد) که در این هشت کشور مورد بررسی قرار گرفته بودند، گفتند که حداقل یک‌بار تجربه سوء استفاده و اذیت و آزار آنلاین را داشته‌اند که از ۱۶ درصد در ایتالیا تا ۳۳ درصد در آمریکا متفاوت بوده‌ است.
همچنین این گزارش اذعان می‌دارد، 41٪ از زنانی هم که تجربه سوءاستفاده یا آزار و اذیت آنلاین را داشته‌اند اظهار داشتند که حداقل یک بار این تجربیات آنلاین باعث شده که احساس کنند امنیت فیزیکی آنها را مورد تهدید قرار گرفته است. یک چهارم از این زنان نیز گفتند که در این میان تهدید به تجاوز فیزیکی و جنسی شده‌اند. 58 درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی نیز اذعان داشته‌اند که این آزار و اذیت آنلاین شامل نژادپرستی، جنسیت‌گرایی، همجنسگرا هراسی و دوجنسگرا هراسی بوده است. 26٪ از زنان نیز گفته‌اند که جزئی‌ترین اطلاعات خصوصی یا هویتی آنها به صورت آنلاین به اشتراک گذاشته شده است. این عمل در فضای مجازی با عنوان “داکس کردن” (۱) شناخته می‌شود. همچنین بیش از نیمی از زنان (59٪) اعلام کرده‌اند که این سوءاستفاده‌ها از سوی افراد کاملا غریبه صورت پذیرفته است.
آزمینا درودیا، پژوهشگر بخش فناوری و حقوق بشر عفو بین‌الملل در این رابطه اظهار داشت: «اینترنت می‌تواند یک مکان ترسناک و مهلک برای زنان باشد. برکسی پوشیده نیست که این تنفر از زنان و سوءاستفاده از آنان در شبکه‌های اجتماعی رشد می‌کند و گسترش می‌یابد؛ اما این نظرسنجی نشان می‌دهد که نتایج این سوء استفاده‌های آنلاین، برای زنانی که مورد هدف قرار می‌گیرند چقدر آسیب‌زا است.
وی افزود: «این موضوعی نیست که با خروج از سیستم آنلاین از بین برود؛ تصور کنید زمانی که برنامه را باز کنید، تهدید به مرگ و یا تهدید به تجاوز شوید، و یا زمانی که عکس‌های شخصی و خصوصی شما بدون جلب رضایت، به اشتراک گذاشته شود، در چنین شرایطی شما مجبور خواهید بود که با ترس به زندگی خود ادامه دهید». این پژوهشگر تاکید کرد، خطر ویژه سوء استفاده آنلاین این است که به سرعت می‌تواند گسترش یابد؛ بر این اساس شرکت‌های رسانه‌ای اجتماعی باید به طور جدی حل این مشکل را آغاز نمایند.
طبق این تحقیق، تاثیرات روانشناختی سوء‌استفاده آنلاین نیز می‌تواند ویرانگر باشد. بیشتر کسانی که در این نظرسنجی مشارکت داشتند، اظهار نمودند که آنها احساس می‌کنند که عزت نفس و اعتماد به نفس خود را از دست داده‌اند و پس از این تجربه، دچار اضطراب یا حملات ناخوشایند روحی شده‌اند. آنها همچنین خاطرنشان کردند، در پی این تجربیات نمی‌توانند به خوبی بخوابند و تمرکز خود را از دست داده‌اند. بیشتر زنان در این کشورهای مورد بررسی، سیاست‌های دولت خود را در پاسخ به این قبیل سوءاستفاده‌ها ناکافی دانسته‌اند.

1.  - doxxing به عملِ جست‌وجو در اینترنت برای اطلاعات شخصی یک نفر و انتشار آنها به‌صورت عمومی و علنی اطلاق می‌شود.

مرضیه عزیزیان

پژوهشگر مسایل حقوق‌بشر