تصویب پیش‌نویس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل علیه میانمار علی‌رغم مخالفت چین و روسیه

مجمع عمومی سازمان ملل متحد، روز یک‌شنبه 25 دسامبر (3 دی‌ماه) پیش‌نویس قطعنامه‌ای را درباره وضعیت حقوق بشر در میانمار تصویب کرد. این قطعنامه‌ که توسط سازمان همکاری اسلامی به مجمع عمومی سازمان ملل تقدیم شده بود، با ۱۲۲ رای موافق، ۱۰ رای مخالف و ۲۴ رای ممتنع تصویب شد. چین، روسیه، کامبوج، لائوس، فیلیپین، ویتنام، همانند بلاروس، سوریه و زیمبابوه، در این رای‌گیری به میانمار پیوسته و علیه این برنامه رای دادند. پیش از این رای‌گیری، هائو دوسوآن، نماینده میانمار در سازمان ملل، پیش‌نویس یاد شده را دیدگاه شخصی، دارای انگیزه سیاسی و ناقص خواند که با نیت اعمال فشار سیاسی بر کشورش تقدیم شده است.
سوآن طی سخنانی مدعی شد، نایپیداو (پایتخت میانمار) از شدت گرفتن تضعیف و تحقیر سازمان‌دهی شده‌ دولت میانمار و نیرو‌های امنیتی این کشور به شدت نگران است. وی در ادامه افزود: «این قطعنامه، صرفا نشان دهنده‌ تلاش برخی کشور‌ها برای سوء‌استفاده از سازمان ملل است تا دستور کار سیاسی خود را بر میانمار تحمیل کنند. تصویب این پیش‌نویس به حل و فصل مسائل انسانی در ایالت راخین کمک نمی‌کند». سوآن ادعا کرد، کشورش تمایل دارد صلح، آشتی و توسعه در منطقه‌ راخین برقرار شود و افزود: «صد‌ها هزار مسلمان روهینگیایی از ماه اوت تاکنون به علت شدت گرفتن ناآرامی و خشونت فراگیر در میانمار، این کشور را به مقصد بنگلادش ترک کرده‌اند و این روند همچنان ادامه دارد.»
براساس این قطعنامه، مجمع عمومی از مقامات میانمار خواست تا به عملیات نظامی علیه مسلمانان روهینگیایی پایان دهند و باوجود مخالفت چین، روسیه و برخی کشورهای منطقه، خواستار انتصاب یک نماینده ویژه سازمان ملل در میانمار شد. همچنین این قطعنامه از دولت میانمار خواست تا به امدادگران اجازه دسترسی دهد، بازگشت تمامی آوارگان را تضمین نماید و حقوق شهروندی کامل را به مسلمانان روهینگیایی اعطا کند. علاوه بر این، قطعنامه مذکور از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز خواست تا نماینده ویژه‌ای را در میانمار منصوب کند. این قطعنامه پس از آن از سوی مجمع عمومی تصویب شد که کمیته اختصاص بودجه سازمان ملل متحد، با تأمین بودجه برای سمت جدید نماینده ویژه سازمان ملل در میانمار موافقت کرد.
بنا بر گزارش‌ها، دولت میانمار به علت بدرفتاری و آزار و اذیت اقلیت مسلمان با خشم و انزجار بین‌المللی و اتهام نسل‌کشی و پاکسازی قومی روبرو شده است. بیش از ۶۵۰ هزار مسلمان روهینگیایی پس از آغاز عملیات نظامی در ایالت راخین در اواخر ماه اوت، از میانمار که‌ اکثریت جمعیت آن را بودائیان تشکیل می‌دهند، به سمت کشور همسایه یعنی بنگلادش فرار کرده‌اند. در این میان مقامات میانمار تاکید دارند که این عملیات نظامی با هدف ریشه‌کن کردن شبه‌نظامیان روهینگیایی است که در تاریخ ۲۵ اوت به پاسگاه‌های پلیس حمله کردند، اما سازمان ملل اعلام کرده که این خشونت‌ها برابر با "پاکسازی قومی" است.
طبق اعلام سازمان ملل، هزاران نفر از اقلیت مسلمان روهینگیایی، در حملات ارتش میانمار کشته شده‌اند و این اقدام به پاکسازی قومی نزدیک است. بنا بر گزارش‌های منتشره از سوی سازمان ملل، مسلمانان این منطقه، قربانی تبعیض و آزار و اذیت‌هایی مثل کار اجباری، اخاذی، محدویت آزادی رفت و آمد، قوانین ازدواج نا‌عادلانه و مصادره زمین هستند. اگر چه دولت میانمار این اتهامات را رد می‌کند، اما این اقدامات به شدت از سوی جامعه جهانی محکوم شده است. لازم به ذکر است، هفته گذشته، یانگی لی، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر میانمار نیز گزارش داد که از ورود به این کشور منع شده است و دولت میانمار تمام همکاری‌ها با وی را قطع کرده است. گفتنی است، دولت میانمار قبل از این هم با سفر گزارشگر ویژه سازمان ملل به این کشور مخالفت کرده بود.

مرضیه عزیزیان

پژوهشگر مسایل حقوق بشر