هشدار سازمان ملل متحد درباره فقدان شرایط امن برای بازگشت آوارگان روهینگیایی به میانمار

رئیس کمیسیاری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) در تاریخ 14 فوریه (25 بهمن‌ماه) به شورای امنیت این سازمان اعلام کرد که همچنان شرایط برای بازگشت داوطلبانه پناهندگان روهینگیایی به میانمار مساعد نیست. فیلیپو گرندی، طی سخنانی در جلسه شورای امنیت خاطرنشان کرد که که میانمار تاکنون برخلاف تعهداتش شرایط بازگشت امن برای 668،000 روهینگیایی‌ها را فراهم نکرده است. در این گزارش آمده است، پس از آن‌که مقامات میانمار در ماه اوت سال گذشته، سرکوب خشونت‌آمیزی را در شمال ایالت راخین آغاز کردند، پناهندگان بی‌شماری به کشور بنگلادش در همسایگی میانمار فرار کردند.
گرندی در این باره اظهار داشت: «مقامات میانمار هیچ اقدامی در زمینه رفع مشکلاتی که باعث فرار پناهندگان از این کشور شده نکرده است و برنامه‌ای نیز برای رعایت حقوق آنها که دهه‌هاست برای نداشتن حق شهروندی پایمال شده، ندارد. هیچ پیشرفت قابل ملاحظه‌ای نیز در رفع محرومیت‌های این گروه مشاهده نشده است.» گرندی همچنین گفت که دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد به ایالت راخین، یعنی جایی که در آن صدها روستا توسط ارتش میانمار عمدا سوزانده شده، دسترسی ندارد؛ چرا که دسترسی بشردوستانه به این منطقه بسیار محدود شده است.
این مقام مسئول تاکید کرد، حضور و دسترسی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد به تمام مناطق این کشور برای نظارت بر شرایط حفاظت، ارائه اطلاعات مستقل به پناهندگان، همراه با تعیین بازده زمانی برای بازگشت آنها ضروری است. گراندی از تلاش‌های دولت و مردم بنگلادش برای اسکان پناهندگان روهینگیایی تقدیر کرد، اما هشدار داد که شرایط زندگی برای صدها هزار پناهنده به ویژه با آغاز بارندگی‌های فصل بهار در ماه مارس، باید بهبود یابد.
وی افزود: «ما اکنون در یک وضعیت اضطراری قرار داریم و برآورد می‌کنیم که بیش از حدود 100 هزار پناهنده روهینگیایی در مناطق در معرض وقوع سیل قرار دارند و طبق پیش‌بینی‌ها بارندگی‌ها از ماه آینده شروع خواهد شد و آنها نیاز به استقرار در مکان دیگری دارند. بر این اساس ده‌ها هزار تن از پناهندگان مخصوصا اقشار آسیب‌پذیر باید سریعا به مناطق دیگری منتقل شوند. چرا که زندگی آنها در معرض خطر جدی است.» در این نشست تاکید شد، حمایت‌های جهانی از دولت بنگلادش برای تغییر مکان استقرار روهینگیایی‌های در معرض خطر سیل‌زدگی، باید افزایش یابد تا از یک فاجعه عظیم جلوگیری شود.
در ادامه این جلسه، نیکی هیلی، سفیر ایالات متحده آمریکا، نیز اظهار داشت که سازمان ملل متحد تاکنون در پاسخ به بحران میانمار شکست خورده است. بر این اساس، شورا باید ارتش میانمار را مسئول کشتار روهینگیایی‌ها بداند و به "آنگ سان سوچی" فشار بیاورد تا اعمال خشونت‌ها در میانمار را به رسمیت بشناسد. وی با اشاره به دستگیری دو روزنامه‌نگار از خبرگزاری بین‌المللی رویترز اظهار داشت، مقامات میانمار مانع پوشش بحران روهینگیا در ایالت راخین از سوی رسانه‌ها می‌شوند. به گفته هیلی، این روزنامه‌نگاران هنگام بررسی یک گزارش درباره وجود گورهای دسته‌جمعی در راخین دستگیر شدند.
در این میان سفیر میانمار گفت که این کشور به آزادی مطبوعات احترام می‌گذارد. وی افزود، روزنامه‌نگاران فوق به دلیل نقض قوانین محرمانه دولت دستگیر شده‌اند. از طرفی دیگر، سفیر چین در سازمان ملل، خواستار صبر همگان شد و تأکید داشت که وضعیت ایالت راخین به سمت ثبات و قانون‌مداری پیش می‌رود. وی بیان داشت که حل بحران روهینگیایی‌ها نیاز به زمان دارد. وی از دولت میانمار خواست تا اقدامات تأثیرگذاری در زمینه ریشه‌یابی دلایل فقر و مشکلات عمرانی در ایالت راخین بکند.
همچنین در این نشست عنوان شد که از ماه اوت نزدیک به 690،000 روهینگیایی به مناطق جنوبی بنگلادش گریخته‌اند. گزارش فوق اذعان داشت، پس از حمله گروهی از شورشیان به پست‌های امنیتی، ارتش میانمار حمله به مسلمانان روهینگیایی را آغاز کرد و دست به سرکوب نظامی آنها زد که پیرو آن سازمان ملل متحد اظهار داشت این سرکوب ممکن است به نسل‌کشی منجر شود. با این وجود، دولت میانمار این اتهامات را رد کرده است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، از ماه اوت، تعداد پناهجویانی که به بنگلادش فرار کرده‌اند، کاهش یافته است هرچند در همین ماه حدود 1500 روهینگیایی دیگر به بنگلادش گریخته‌اند. ماه گذشته، مقامات بنگلادش اعلام کردند که دلیل اصلی تاخیر بازگشت صدها هزار آواره روهینگیایی به میانمار، نگرانی از تامین امنیت آنها پس از بازگشت به این کشور است. لازم به ذکر است، جلسه شورای امنیت تقریبا سه ماه پس از آن صورت گرفت که شورا طی صدور بیانیه‌ای خواستار آن شد که میانمار به عملیات نظامی خود پایان دهد و اجازه دهد که روهینگیایی‌ها به صورت داوطلبانه به خانه‌هایشان بازگردند.