آواره‌شدن ده‌ها هزار یمنی در استان حدیده، به دنبال حمله ائتلاف سعودی به این کشور

سازمان عفو بین‌الملل پس از انجام تحقیقات میدانی در جنوب کشور یمن، با انتشار گزارشی در تاریخ 17 می (27اردیبهشت) اعلام کرد، ده‌ها هزار یمنی ساکن استان حدیده در ساحل غربی یمن، در تلاش برای زنده ماندن از حملات و بمباران‌های شدید زمینی و هوایی ائتلاف سعودی، مجبور به ترک خانه‌هایشان شده‌اند. در این گزارش گفته شده این حملات باهدف بازگرداندن استان‌های ساحل غربی از کنترل گروه حوثی صورت می‌پذیرد و به احتمال زیاد در صورت کشانده شدن درگیری‌های مستقیم به این استان، شرایط وخیم‌تر شده و هر فاجعه‌ای امکان‌پذیر است.
این نهاد خاطرنشان کرد، در 3 سال گذشته درگیری‌های مستمری برای دستیابی به این شهر ساحلی مهم میان طرفین وجود داشته است. برخی مسئولان محلی در این رابطه اعلام کردند، نیروهای ائتلاف نظامی عربی، قصد دارند به مناطق پرجمعیت شهر حمله نمایند. براساس این گزارش، حمله به این مناطق از دسامبر 2017 آغاز شده و بسیاری از آوارگان در مناطق جنوبی استان حدیده، از زمان بمباران روزهای سختی و غم‌انگیزی را پشت سر گذاشته‌اند.
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش خود، با ۳۴ تن از آوارگانی که به عدن گریخته‌اند گفت‌و‌گو کرده؛ آنها پس از آغاز درگیری‌ها از ماه ژانویه تا اوایل ماه می سال جاری از چندین روستا و شهر استان حدیده گریخته‌اند. این افراد از حملات وحشیانه، از جمله حملات خمپاره‌ای، هوایی، مین‌های زمینی و دیگر حملات نیروهای وفادار به دولت یمن که از سوی نیروهای زمینی و هوایی ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی پشتیبانی می‌شوند، سخن گفتند. به گفته آنها اتوبوس‌هایی که این غیرنظامیان را فراری می‌دهند، توسط مین‌های زمینی و دیگر وسایل انفجاری، منفجر می‌شوند این در حالی است که مین‌های زمینی غیرقابل تشخیص بوده و تحت قوانین بین‌المللی استفاده از آن ممنوع است.
همچنین عفو بین‌الملل پس از مصاحبه با این آوارگان اظهار داشت، بسیاری از این افراد در غم از دست دادن خویشاوندان و عزیزانشان در جنگ بودند؛ به گفته آنها، یک زن حامله در حالی که قصد رساندن خود به عدن را داشته، به دلیل ترس و خستگی ناشی از سفر دچار سقط جنین شده چرا که این سفری بسیار سخت و وحشتناک است؛ این سازمان تأکید کرد، طی مسافت میان این دو شهر که در مواقع عادی با اتومبیل ظرف 3 ساعت انجام می‌شود، هم اکنون به دلیل بازرسی‌های متعدد و میادین مین و دیگر خطرات 3 روز به طول می‌انجامد. عفو بین‌الملل افزود، این تنها قسمتی از آن چیزی است که در صورت رسیدن جنگ به شهر ساحلی حدیده که از تراکم جمعیتی بالایی نیز برخوردار است، می‌تواند در مقیاسی وسیع‌تر اتفاق بیافتد. این گزارش خاطرنشان کرد، غیر‌نظامیان مناطق زبید، الجراحی، حیس و الخونه در فاصله 100 تا 150 کیلومتری حنوب شهر حدیده به شهر عدن جنوبی گریخته‌اند و بیشتر آنها به دلیل عدم تمکن مالی برای تامین هزینه جایجایی، مجبور به فروش وسایل و اشیاء با ارزش خود شده‌اند.
راویه راجح، مشاور ارشد بحران سازمان عفو بین‌الملل، نیز در این رابطه ضمن ابراز نگرانی در خصوص حملات کورکورانه در منطقه غربی یمن، از تمامی طرف‌ها خواست تا تمام تلاش خود را برای حفظ جان غیر‌نظامیان به کار گیرند. وی در این رابطه گفت: «تاثیرات انسانی حملات جدید نظامی در مناطق ساحلی غربی یمن در روایت‌های ناراحت کننده‌ای که از سوی غیرنظامیان آواره در اثر جنگ بیان می‌شود، بسیار روشن و واضح است». به گفته این مقام مسئول، یک نگاه اجمالی به آنچه که در این مناطق در حال رخ دادن است، نشان می‌دهد که اگر جنگ به این مناطق برسد اوضاع بسیار وخیم خواهد شد.
راجح تأکید کرد: «ما در رابطه با آنچه که در حال شکل‌گیری است، ازجمله حملات بیرحمانه و نقض سایر قوانین بین‌المللی بشردوستانه عمیقاً نگران هستیم. تمام طرف‌های درگیر باید بدانند که با اقدامات خود زندگی و معیشت صدها هزار نفر را در معرض خطر قرار داده‌اند.» سازمان ملل متحد نیز در گزارشی تعداد آوارگان موجود در طول ساحل غربی یمن در ماه‌های اخیر را 100 هزار نفر ارزیابی کرده که به گفته این نهاد، بیشتر آنها از استان حدیده می‌باشند.
لازم به ذکر است، اخیراً ائتلاف به رهبری عربستان از عملیاتی جدید در غرب یمن در استان حدیده خبر داده و اعلام کرده است که به زودی این استان را اشغال خواهد کرد.

مرضیه عزیزیان

پژوهشگر مسایل حقوق‌بشر