انتقاد شدید نهادهای حقوق‌بشری از زندان‌های مخوف امارات در یمن

خبرگزاری آسوشیتدپرس، در گزارش اخیر خود که در تاریخ 20 ژوئن (30 خردادماه 1397) منتشر شده اعلام کرده است، صدها نفر از بازداشت‌شدگان یمنی در زندان‌های مخفی امارات متحده عربی در یمن، تحت شکنجه و سوء‌استفاده جنسی هستند. طبق این گزارش، در یک مورد در روز 10 مارس (19 اسفندماه 1396)، صدها زندانی در زندان «بئر احمد» در شهر عدن واقع در جنوب یمن، به بهانه جستجوی گوشی قاچاق، برهنه شده و مورد تعرض جنسی افسران اماراتی قرار گرفته‌اند. آسوشیتدپرس تاکید کرد، افشای تعرض جنسی گروهی زندانیان «بئراحمد» می‌تواند پنجره‌ای برای ورود به بحث شکنجه جنسی در زندان‌های تحت کنترل اماراتی‌ها در یمن باشد.
این خبرگزاری می‌افزاید، بر اساس تصاویری که زندانیان بر روی ظروف پلاستیکی ترسیم کرده‌اند(۱)، نظامیان اماراتی و زندانبانان یمنی که زیر نظر آنان قرار دارند، زندانیان را با چشمان و دستان بسته، در تعداد زیاد مانند حیوانات و با تهدید اسلحه، با وانت جابجا می‌کرده‌اند. رسانه مذکور همچنین به نقل از شاهدان گزارش داده، نگهبانان یمنی که زیرنظر افسران اماراتی کار می‌کنند، از روش‌های گوناگون شکنجه جنسی یا تحقیر زندانیان مانند تعرض به بازداشت‌شدگان در حالی‌که نگهبانان دیگر از این عمل فیلمبرداری می‌کنند، متصل‌کردن جریان برق به بدن زندانیان، قطع عضو آنها، آویزان کردن سنگ و اجسام سنگین به اعضای بدن آنها و همچنین ضرب و شتم با تیرک‌های چوبی یا آهنی به زندانیان استفاده می‌کنند و همچنین آنها را روی ستونی می‌بندد و آن ستون را روی آتش می‌چرخانند.
بر اساس گزارش این خبرگزاری، تحقیقات آشکار شده نشان می‌دهد از ماه ژوئیه سال 2017 تاکنون دستکم 5 بازداشتگاه پنهانی امارات در یمن شناسایی شده که نیروهای امنیتی امارات در آنها از انواع شکنجه‌ها برای تحقیر و شکستن اراده زندانیان، استفاده می‌کنند(۲). این خبرگزاری در سال گذشته نیز تحقیقی را در این خصوص انجام داد و طی آن اعلام نمود، امارات و نیروهای وابسته به آن در یمن 18 زندان مخفی را اداره می‌کنند و 2 هزار یمنی در زندان‌های مخفی امارات ناپدید شده‌‏اند(۳). طبق گزارشات منتشره، امارات متحده عربی پس از شرکت در ائتلاف سعودی و جنگ سه ساله در یمن و تاسیس زندان‌های مخفی در این کشور، به یک چهره تاریک تبدیل شده است. این کشور با پیوستن به ائتلاف عربستان سعودی بخش زیادی از جنوب یمن را در کنترل خود دارد و از همان زمان حملات نابرابر خود علیه مردم یمن را آغاز کرده و این حملات همچنان ادامه دارد.
امارات در طول سال‌های گذشته سعی نموده تا نقش خود در مدیریت زندان‌های مخفی در یمن را با ارایه کمک‏‌های بشر‌دوستانه به جامعه یمنی، پنهان نگه دارد، با این حال، جنایت نظامیان اماراتی در یمن، واکنش نهادهای حقوق‌بشری جهانی را در پی داشته است. در این رابطه، سازمان عفو بین‌الملل در اواخر سال 2017، در اثر انتشار گزارش‌های بین‌المللی و حقوق‌بشری در مورد نقض حقوق‌بشر در زندان‌های داخلی و خارجی امارات، خواستار اجرای تحقیقاتی توسط سازمان ملل متحد در مورد نقش امارات در ایجاد شبکه‌ای از شکنجه هولناک در یمن و مدیریت شبکه زندان‌های مخفی در این کشور شد(۴).
سازمان حقوقی یمنی موسوم به "سام" که مرکز آن در ژنو قرار دارد نیز در ماه آوریل گذشته، دولت امارات را به ساخت و مدیریت زندان‌ها و بازداشتگاه‌های مخفی در یمن متهم کرد و افزود که در آن اقدامات وحشتناکی علیه غیرنظامیان انجام می‌شود. این سازمان یمنی با انتشار گزارشی در معرفی مهم‌ترین زندان‌هایی که اماراتی‌ها در جنوب یمن مدیریت می‌کنند به زندان، خور مکسر، زندان کمپ بیستم، زندان کمپ کمربند امنیتی و زندان بئر احمد اشاره کرد. طبق گزارش این سازمان، علاوه بر زندانیان، خانواده‌های آنها نیز در زمان ملاقات با قوانین سختگیرانه این زندان‌ها مواجه می‌شوند. سازمان مذکور از امارات خواسته به بازداشت غیرنظامیان در یمن پایان داده و از مدیریت این بازداشتگاه‌ها و زندان‌ها خارج از نظارت و کنترل دستگاه قضایی دست بردارد(۵).
طبق اعلام موسسه حقوق و روابط بین‌الملل اروپا، رژیم امارات علی‏رغم داشتن این کارنامه سیاه، پس از اینکه بیشتر سازمان‌ها و مؤسسات حقوق‌بشر را بست و بیشتر فعالان سیاسی و اعضای سازمان‌هایی که خواستار اصلاحات سیاسی بودند را راهی زندان کرد. در مقابل همزمان با شروع جنگ علیه یمن 55 سازمان غیردولتی افتتاح نموده که هدف آنها نشر گزارش‌هایی در مورد الگو بودن نظام سیاسی و اقتصادی امارات است(۶).
سازمان دیده‌بان حقوق‌بشر نیز در نامه‌ای به ولیعهد ابوظبی، خواستار توضیح درباره اطلاعات و شواهدی مبنی بر وجود زندان‌های مخفی و غیر مخفی امارات در یمن شد. در این نامه همچنین از مقامات امارات خواسته شده تا به آنها اجازه بازدید از بازداشتگاه‌های متعلق به نیروهای این کشور در جنوب یمن را بدهد، ولی این درخواست بدون پاسخ باقی ماند. سازمان دیده‌بان حقوق‌بشر همچنین نیروهای اماراتی معروف به کمربند امنیتی را مسئول بیشتر بازداشت‌ها دانست(۷).
گفتنی است، در ادامه این انتقادات، مجلس نمایندگان آمریکا نیز اخیرا از وزارت دفاع این کشور خواست که شکنجه‌گاه‌های امارات در جنوب یمن را مورد بازرسی قرار دهد. این موضوع با تصویب نمایندگان در چارچوب یک متمم به لایحه بودجه دفاعی این کشور الحاق شد. این نهاد همچنین درخواست کرد درباره اینکه واشنگتن در شکنجه بازداشت‌شدگان یمنی نقش داشته است یا خیر نیز تحقیق شود. این تصمیمات در شرایطی اتخاذ شده است که امارات متحده عربی متحد کلیدی ایالات متحده آمریکا در یمن است؛ طی سال گذشته نیز که گزارش‌های مستندی از شکنجه یمنی‌ها از سوی نظامیان اماراتی از سوی خبرگزاری‌ها، گروه‌های حقوق‌بشری و حتی سازمان ملل متحد گزارش شده بود، آدریان رنکاین– گالووی، سخنگوی پنتاگون، اعلام کرده بود که ایالات متحده هیچ‌گونه شواهدی مبنی بر سوء‌استفاده از بازداشتشدگان در یمن دریافت نکرده است(۸).

منابع:

1- بازداشتی‌های زندان عدن توانستند پیام‌ها و نقاشی‌هایی به دست آسوشیتدپرس برسانند که آنان را بر روی بشقاب‌های پلاستیکی ترسیم کرده بودند.

2- https://www.apnews.com/7994b4508e9c4a5eaf8a1cca9f20322f
3- https://www.ap.org/ap-in-the-news/2017/senators-ask-military-to-review-yemen-abuse-reported-by-ap
4- https://www.amnesty.org/en/latest/news/2017/06/yemen-urgent-investigation-needed-into-uae-torture-network-and-possible-us-role/
5- https://www.samrl.org/uae-must-stop-its-violations-against-civilians-detained-in-yemen/
6- https://www.nytimes.com/aponline/2018/06/21/world/middleeast/ap-ml-yemen-uae-sexual-torture.html
7- https://www.hrw.org/news/2017/06/22/yemen-uae-backs-abusive-local-forces
8- http://www.chicagotribune.com/sns-bc-ml--yemen-uae-sexual-torture-20180621-story.html

مرضیه عزیزیان

پژوهشگر مسایل حقوق‌بشر