بیانیه ادریس جزایری، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل در زمینه تحریم

محورها و نکات مهم و ارزشمند بیانیه ادریس جزایری، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در زمینه منع اقدامات اجباری یک‌جانبه، در روز پنج‌شنبه 17 آبان ماه 1397، در زمینه تحریم‌های آمریکا علیه ایران:
1-‌ برشمردن اعمال تحریم‌های فراملی، با هدف مسدود ساختن تمامی مبادلات تجاری یک کشور، به مثابه جنگ اقتصادی علیه شهروندان غیرنظامی کشور مزبور؛
2- تأکید بر لزوم برخورداری شهروندان غیرنظامی از اقدامات حمایتی اتخاذ شده در کنوانسیون‌های ژنو در رابطه با غیرنظامیان؛
3- تأکید بر ضرورت حل و فصل اختلافات میان کشورها، از طریق ابزارهای صلح‌آمیزِ مورد حمایت منشور سازمان ملل و در عین حال، خودداری از قرار دادن شهروندان بی‌گناه در برابر مجازات‌های جمعی، با توجه به غیرقابل پذیرش بودن مواجهه غیرنظامیان با گرسنگی و بیماری، به واسطه ابزارهای اقتصادی، در قرن بیست و یکم؛
4- اشاره به گزارش‌های به دست‌آمده در خصوص خودداری ورزیدن بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و کمپانی‌های پشتیبانی از همکاری با ایران، برای فراهم آوردن امکان ارسال کالاهای بشردوستانه به این کشور، به‌رغم قرار داشتن این دسته از کالاها در فهرست معافیت‌های تحریمی آمریکا، به دلیل وجود ابهامات جاری در این زمینه و با توجه به مسدود شدن ارتباطات مالی بین‌بانکی فراهم آمده توسط سامانه سوئیفت، از سوی ایالات متحده؛
5- تأکید بر عدم وجود هر گونه توجیه منطقی برای مستمسک قرار دادن مواردی چون، لزوم پیمودن فرآیندهای طولانی‌مدت و پیچیده، به عنوان بهانه‌ای برای ممانعت از واردات کالاهایی چون مواد غذایی، دارو و دیگر اقلام مشابه؛
6- اشاره به احکام اخیر صادر شده از سوی دیوان لاهه، مبنی بر لزوم اطمینان یافتن تمامی کشورها از اجرایی شدن معافیت‌های کارآمد بشردوستانه به هنگام اعمال تحریم؛
7- ابراز نگرانی در خصوص قرار گرفتن اقشار کم‌درآمد جامعه در معرض عواقب تحریم‌های اقتصادی، با توجه به کاهش 70 درصدی ارزش ریال، افزایش شدید بهای مواد غذایی و مواجهه مردم ایران با معضل از دست دادن مشاغل خود، همزمان با رو به وخامت رفتن وضعیت اقتصادی؛
8- اشاره به لزوم محترم شمردن حق کشورها برای برخورداری از اختلاف نظر با یکدیگر و در عین حال، تأکید بر لزوم توسل نجستن دولت‌ها به حربه آسیب‌رساندن به شهروندان غیرنظامی و بهره‌برداری از آن به مثابه ابزار سیاسی، جهت تحت فشار قرار دادن کشور هدف، با توجه به غیرقانونی بودن این اقدام بر اساس قوانین بین‌المللی حقوق بشر؛
9- اشاره به مرگ تعداد بیشتری از مردم بر اثر فقدان مواد غذایی و دارویی ناشی از اعمال تحریم‌های اقتصادی، در قیاس با تعداد افراد کشته شده توسط تجهیزات جنگی و انفجاری و تأکید بر لزوم مورد توجه قرار گرفتن جنگ حاصل از گرسنگی و بیماری از سوی جامعه بین‌المللی، همچون دیگر انواع منازعات؛
10- تأکید بر ابراز آمادگی خود جهت ایفاء نقش، به عنوان میانجی، در راستای ارائه کمک به ایالات متحده و ایران در زمینه یافتن راه‌کارهای عملی، به منظور تضمین کارآمدی معافیت‌های بشردوستانه اضطراری – معافیت‌هایی که بهره‌گیری از آن‌ها توسط کشور تحریم‌کننده (آمریکا) مورد چالش قرار نمی‌گیرد.(۱)

1. https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=23847&LangID=E