کارزار برپا شده از سوی “ائتلاف یک مطبوعات آزاد”

شبکه خبری الجزیره، در اوایل آذرماه ۱۳۹۸، گزارشی را در خصوص گروهی تحت عنوان “ائتلاف یک مطبوعات آزاد” منتشره نموده که تلاش می‌کنند توجه جامعه جهانی را به وضعیت روزنامه‌نگارانی که مورد حمله قرار گرفته‌اند، جلب نمایند. این ائتلاف اخیرا دهمین لیست ماهانه خود را که در برگیرنده روزنامه‌نگارانی است که آزادی‌های آن‌ها در معرض خطر است، منتشر کرده است. ائتلاف مطبوعات آزاد، هر ماه ۱۰ پرونده "فوری" از روزنامه‌نگارانی را که در راستای حمایت از آزادی مطبوعات در وضعیت اضطراری قرار دارند برعهده می‌گیرد. این گروه شامل شبکه خبری الجزیره و 36 عضو برجسته دیگر مانند آسوشیتدپرس، بلومبرگ، فایننشال تایمز، فوربس، رویترز و واشنگتن پست است. همچنین این ائتلاف خواستار آزادی روزنامه‌نگارانی در سراسر جهان است که بدون هیچ گونه اتهام رسمی دستگیر و زندانی شده‌اند.
در این فهرست علاوه بر جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار عربستانیِ روزنامه واشنگتن پست، به روزنامه‌نگارانی از چین، ونزوئلا، روسیه، هند، مراکش، الجزایر، قرقیزستان، مصر و تانزانیا نیز اشاره شده است. شایان ذکر است در این گزارش، به گذشت یک سال از قتل جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان در ترکیه و عدم انجام تحقیقات کیفری مستقل در زمینه کشته شدن این روزنامه‌نگار سعودی، از سوی جامعه بین‌المللی نیز اشاره گردیده است.

سرکوب دگراندیشان در عربستان همزمان با اصلاحات
سازمان دیده‌بان حقوق بشر در اواخر آبان‌ماه ۱۳۹۸، گزارشی را منتشر کرده است که در آن نشان می‌دهد حکومت سعودی ضمن سرکوب آزادی‌خواهان و دگراندیشان، با انجام برخی اصلاحات اجتماعی به نفع زنان در واقع روی اعمال سرکوبگرانه خود سرپوش گذاشته است. اصلاحاتی نظیر اجازه رانندگی زنان و لغو برخی محدودیت‌ها برای حضور زنان در جامعه از حدود سه سال پیش، یعنی از زمان آغازِ ولیعهدی محمد بن سلمان، در راستای تعدیل چهره بین‌المللی کشور به مرور در عربستان اجرا شده است. اما دیده‌بان حقوق بشر در گزارش ۶۲ صفحه‌ای خود تحت عنوان “بهای سنگین تغییر”می‌گوید که مقام‌های سعودی در پشت پردهِ این اصلاحات، روحانیان و دانشگاهیانِ منتقد، کنشگران حقوق بشر و حقوق زنان، بازرگانان تراز اول و حتی برخی از اعضا خاندان سلطنتی را به شدت سرکوب کرده است. 
گفتنی است در این گزارش به بازداشت ده‌ها تن از مخالفان حکومت از ژوئن سال 2017، قرار داشتن برخی از آن‌ها در معرض شکنجه، همچنین اقدام حکومت این پادشاهی به بازداشت نزدیک به ۲۵۰ نفر از نخبگان، مخالفان سیاسی، فعالان مدنی، شعرا و کارشناسان اقتصادی و دانشگاهیان، از سپتامبر سال ۲۰۱۷ میلادی، با وجود مخالفت‌های داخلی و خارجی نیز اشاره شده است. دیده‌بان، با توجه به پرونده قتل جمال خاشقچی در یک‌سال گذشته از عدم محاکمه مسئولان قتل خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی، در کنسولگری این کشور در استانبول، در اکتبر سال ۲۰۱۸ میلادی ابراز تاسف کرده است و همچنین بر ضعف شدید حاکمیت قانون در عربستان سعودی و زیر پا گذارده شدن آن از سوی رهبران سیاسی این کشور به‌طور دلخواه تاکید کرده است. شایان ذکر است در این گزارش از پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی جهت تضمین حقوق واقعی شهروندان این کشور، ازجمله آزادی بیان، آزادی تشکل‌ها و استقلال دستگاه قضایی و مبادرت ورزیدن به ایجاد اصلاحات واقعی نیز درخواست شده است. 
همچنین این سازمان حقوق بشری در پایان، از متحدان این کشور درخواست نموده است تا تحویل فناوری سامانه‌های تجسسی و مراقبتی را به عربستان محدود کنند، چرا که دولت ریاض از این فناوری برای هدف قرار دادن معارضان و نصب برنامه‌های نظارتی بر روی تلفن همراه آنان استفاده می‌کند.

تیم پژوهشی سازمان دفاع از قربانیان خشونت

۱- https://www.aljazeera.com/news/2019/11/campaign-calls-attention-cases-journalists-attack-1911 28140330697.html
۲- https://www.hrw.org/news/2019/11/04/saudi-arabia-change-comes-punishing-cost