مصاحبه های اختصاصی: چالش‌های مربوط به اسرائیل و فلسطین

مصاحبه اختصاصی سازمان دفاع از قربانیان خشونت با پروفسور اریک چیفیتز، استاد مطالعات آمریکایی دانشگاه کرنل آمریکا ‌با موضوع چالش‌های مربوط به اسرائیل و فلسطین

مناقشه اسرائیل و فلسطین به عنوان یکی از برجسته‌ترین مناقشات در سطح بین‌الملل شناخته می‌شود که هرازگاهی موضوع آن در محافل عمومی و رسانه‌ای برجسته شده و گاهی اوقاتً نیز به فراموشی سپرده می‌شود. آخرین تنش‌های این هفت دهه مناقشه نیز به اوایل ماه می سال جاری میلادی برمی‌گردد، یعنی زمانی که مجدداً تنش میان اسرائیل و فلسطین‌ها (حماس) شعله‌ور شده و علاوه بر ویرانی‌های گسترده، به کشته شدن حداقل 256 فلسطینی و 12 اسرائیلی منجر شد.

در این رابطه تور ونسلند، هماهنگ کننده ویژه سازمان ملل متحد برای روند صلح خاورمیانه، در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در 19 اکتبر که به وضعیت موجود در منطقه اختصاص داشت، گفت: وضعیت در سرزمین‌های اشغالی فلسطین همچنان رو به وخامت است و هیچ پیشرفتی (در راستای کاهش تنش‌ها) مشاهده نشده است. برای تحقق راه حل دو کشوری وی همچنین ابراز تأسف کرد که فعالیت‌های مستمر شهرک‌سازی، اخراج، تخریب و تصرف اموال فلسطینی‌ها و عملیات نظامی اسرائیل همچنان این «چرخه خشونت را تغذیه می کند». وی ادامه داد با وجود درک نیاز به گفتگوهای معنادار برای حل این مناقشه، هیچ نقطه روشن و پایداری برای پایان این مناقشه نمی‌توان متصور بود و این چرخه خشونت همچنان ادامه داشته و باعث کشته شدن افراد بی‌گناه بیشتری می‌گردد.

با توجه به اهمیت مسئله فلسطین و درک شرایط وخیم خاورمیانه، سازمان دفاع از قربانیان خشونت اقدام به مصاحبه با پروفسور اریک چیفیتز، استاد مطالعات آمریکایی دانشگاه کرنل نمود. مصاحبه‌شونده یک استاد مطالعات آمریکایی، متخصص علوم سیاسی و پژوهشگر برجسته آمریکایی/یهودی است که در ارتباط با موضوع فلسطین-اسرائیل، دیدگاه‌های روشنگرانه و پیشرو داشته و با حمایت از جنبش تحریم آکادمیک و اقتصادی اسرائیل، قایل به احقاق حقوق فلسطینیان و جلب توجه جامعه‌ جهانی به مشکلات آنان است. آخرین کتاب او «عصر اطلاعات غلط: فروپاشی لیبرال دموکراسی در ایالات متحده» است. او چندین مقاله در مورد مسئله اسرائیل و فلسطین نیز منتشر کرده و خواستار راه‌حلی عادلانه برای احقاق حقوق فلسطینیان و ایجاد صلح در منطقه شده است. ایشان در این گفت‌وگو نیز با ارائه تحلیل‌های جامع و مبتنی بر آمار، و حقایق تاریخی، به موشکافی چالش فلسطین پرداخت و در چندین مقطع از این گفت‌وگو، از نحوه اداره فلسطین و رفتار با آنها توسط اسراییل به عنوان "آپارتاید" یاد کرد. بخش‌هایی از این گفتگو را در ذیل پیش رو داریم.

در ابتدای این مصاحبه از ایشان در خصوص راه حل ترامپ به عنوان معامله قرن و نیز نتایج آن سئوال شد. پیش از توضیح در این خصوص وی آمار قابل ملاحظه‌ای از تعداد کشته شدگان دو طرف در مناقشات مختلف ارائه داد. پروفسور چیفیتز در این خصوص اظهار داشت طبق گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، از سال 2000 تا 2007 «حداقل 5848 نفر به طور مستقیم یا غیرمستقیم در نتیجه درگیری اسرائیل و فلسطین کشته شده‌اند. این رقم شامل همه افراد بدون در نظر گرفتن منشاء قومی، ملیت، جنسیت، سن، وضعیت غیرنظامی یا نظامی و بدون توجه به شرایط یا علت آن است. از این تعداد کشته‌شدگان، 4228 نفر فلسطینی، 1024 اسرائیلی و 63 شهروند خارجی بوده‌اند. به ازای هر کشته، تقریباً هفت نفر نیز مجروح شدند. نکته قابل توجه این است که تعداد کل کشته شدگان اسرائیلی‌ها اعم از نظامی و غیرنظامی به طور ملموسی در حال کاهش است. با این حال، «در مقابل، تعداد کل فلسطینی‌ها، اعم از نظامیان و غیرنظامیان کشته شده توسط نیروهای امنیتی اسرائیل یا افراد اسرائیلی، نسبتاً بالاست و در حال افزایش نیز می‌باشد. به عنوان مثال، در سال 2007، به ازای هر مرگ اسرائیلی، 25 فلسطینی در مقایسه با سال 2002 که نسبت 1 به 5/2 بود، کشته شدند. "اوچا" با تأیید این مقایسه، محاسبه کرده که از سال 2008 تا 2020، «حدود 5600 فلسطینی جان خود را از دست داده‌اند. این در حالیست که نزدیک به 115000 نفر نیز زخمی شدند. اما از سوی دیگر در همین مدت، تنها حدود 250 اسرائیلی کشته و حدود 5600 نفر مجروح شدند.

در ادامه ایشان در خصوص میانجیگری ایالات متحده و طرح ترامپ نیز اظهار داشتند که آمریکا یک میانجیگر بی‌صداقت در مذاکرات پیشین بین اسرائیلی‌ها و فلسطینیان بوده است. حداقل از سال 1967، هم در کلام و هم در عمل به طور آشکار، به جانبداری از اسرائیل پرداخته و میلیاردها دلار به ارتش اسرائیل کمک مالی و تسلیحاتی داده است که از این سلاح‌ها علیه مردم فلسطین استفاده می‌شود. به عقیده پروفسور چیفیتز هیچ نتیجه‌ معناداری از "توافق قرن" دانلد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا حاصل نشد. این توافق یک تلاش بی‌رحمانه برای این بود تا فلسطینیان را برای پذیرفتن وضعیت موجود آپارتاید در نبرد اسرائیل-فلسطین تطمیع نمایند.

به اعتقاد پروفسور چیفیتز، نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل شرایط موجود را که همانا شرایط آپارتاید است ادامه می‌دهد. وی براین باور است که هیچ چیزی در دورنمای سیاسی مشهود وجود ندارد که نوید بدهد این شرایط تغییر می‌کند، اما از سوی فلسطینیان، شاهد مقاومت، و همچنین در سطح جهانی شاهد افزایش آگاهی عمومی در خصوص اقدامات آپارتاید اسرائیل هستیم. وی عقیده دارد که استراتژی دولت جدید در اسرائیل، تقویت شرایط آپارتاید است و برای این منظور، حمایت اکثریت اسرائیلی‌ها را نیز با خود به همراه دارد. این اقدامات (آپارتایدی) شامل گسترش شهرک‌سازی‌ها که در حقوق بین‌الملل غیرقانونی است، ادامه نظام سرکوب مقاومت فلسطینیان، و همچنین مجازات دست‌جمعی و قتل‌عام در نوار غزه می‌باشد. در چنین شرایطی، تحقق یک دولت مستقل فلسطینی تنها یک خیال واهی‌ست.

ایشان همچنین در خصوص پوشش رسانه‌ای مناقشه اسرائیل و فلسطین در غرب و آمریکا اذعان می‌دارد که این پوشش به گونه‌ای است که تاریخ میان دو طرف را تحریف و پاک می‌کند و به افکار عمومی به جای اینکه واقعیت را تصویرسازی نماید، یعنی قرار گرفتن فلسطین در میان یک رژیم آپارتاید که از سال 1967 شکل گرفته،، اینگونه القاء می‌کند که هر دو طرف درگیری با هم برابر می‌باشند. این مسئله تا حدیست که حتی روزنامه‌ اسرائیلی هاآرتص هم در گزارش‌های خبری و هم در ستون‌های تحلیلی‌اش، پوشش بهتری به دیدگاه فلسطینیان می‌دهد تا روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، که به طور آشکار یک تعصب خاص در حمایت از اسرائیل در مطالبش دیده می‌شود.

پروفسور چیفیتز در خصوص مناقشه اسرائیل و فلسطین در یک جمع‌بندی اظهار می‌دارد که من فکر نمی‌کنم معمای اسرائیل و فلسطین یک مسئله پیچیده باشد. در واقع اگر بخواهیم اینطور بگوییم،‌ از موضوع منحرف می‌شویم. این مناقشه یک موضوع کاملاً ساده در ارتباط با ظلم تاریخی به فلسطینیان از سوی دولت آپارتاید اسرائیل است. آپارتاید در حقوق بین‌الملل یک جرم محسوب می‌شود، و همانطور که جامعه جهانی تحریم‌هایی علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی را ساماندهی کرد، باید در مورد اسرائیل هم از «جنبش بایکوت، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل» به ابتکار جامعه مدنی فلسطین حمایت کند.

مناقشه اسرائیل و فلسطین به عنوان یکی از برجسته‌ترین مناقشات در سطح بین‌الملل شناخته می‌شود که هرازگاهی موضوع آن در محافل عمومی و رسانه‌ای برجسته شده و گاهی اوقاتً نیز به فراموشی سپرده می‌شود. آخرین تنش‌های این هفت دهه مناقشه نیز به اوایل ماه می سال جاری میلادی برمی‌گردد، یعنی زمانی که مجدداً تنش میان اسرائیل و فلسطین‌ها (حماس) شعله‌ور شده و علاوه بر ویرانی‌های گسترده، به کشته شدن حداقل 256 فلسطینی و 12 اسرائیلی منجر شد.

در این رابطه تور ونسلند، هماهنگ کننده ویژه سازمان ملل متحد برای روند صلح خاورمیانه، در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در 19 اکتبر که به وضعیت موجود در منطقه اختصاص داشت، گفت: وضعیت در سرزمین‌های اشغالی فلسطین همچنان رو به وخامت است و هیچ پیشرفتی (در راستای کاهش تنش‌ها) مشاهده نشده است. برای تحقق راه حل دو کشوری وی همچنین ابراز تأسف کرد که فعالیت‌های مستمر شهرک‌سازی، اخراج، تخریب و تصرف اموال فلسطینی‌ها و عملیات نظامی اسرائیل همچنان این «چرخه خشونت را تغذیه می کند». وی ادامه داد با وجود درک نیاز به گفتگوهای معنادار برای حل این مناقشه، هیچ نقطه روشن و پایداری برای پایان این مناقشه نمی‌توان متصور بود و این چرخه خشونت همچنان ادامه داشته و باعث کشته شدن افراد بی‌گناه بیشتری می‌گردد.

با توجه به اهمیت مسئله فلسطین و درک شرایط وخیم خاورمیانه، سازمان دفاع از قربانیان خشونت اقدام به مصاحبه با پروفسور اریک چیفیتز، استاد مطالعات آمریکایی دانشگاه کرنل نمود. مصاحبه‌شونده یک استاد مطالعات آمریکایی، متخصص علوم سیاسی و پژوهشگر برجسته آمریکایی/یهودی است که در ارتباط با موضوع فلسطین-اسرائیل، دیدگاه‌های روشنگرانه و پیشرو داشته و با حمایت از جنبش تحریم آکادمیک و اقتصادی اسرائیل، قایل به احقاق حقوق فلسطینیان و جلب توجه جامعه‌ جهانی به مشکلات آنان است. آخرین کتاب او «عصر اطلاعات غلط: فروپاشی لیبرال دموکراسی در ایالات متحده» است. او چندین مقاله در مورد مسئله اسرائیل و فلسطین نیز منتشر کرده و خواستار راه‌حلی عادلانه برای احقاق حقوق فلسطینیان و ایجاد صلح در منطقه شده است. ایشان در این گفت‌وگو نیز با ارائه تحلیل‌های جامع و مبتنی بر آمار، و حقایق تاریخی، به موشکافی چالش فلسطین پرداخت و در چندین مقطع از این گفت‌وگو، از نحوه اداره فلسطین و رفتار با آنها توسط اسراییل به عنوان "آپارتاید" یاد کرد. بخش‌هایی از این گفتگو را در ذیل پیش رو داریم.

در ابتدای این مصاحبه از ایشان در خصوص راه حل ترامپ به عنوان معامله قرن و نیز نتایج آن سئوال شد. پیش از توضیح در این خصوص وی آمار قابل ملاحظه‌ای از تعداد کشته شدگان دو طرف در مناقشات مختلف ارائه داد. پروفسور چیفیتز در این خصوص اظهار داشت طبق گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، از سال 2000 تا 2007 «حداقل 5848 نفر به طور مستقیم یا غیرمستقیم در نتیجه درگیری اسرائیل و فلسطین کشته شده‌اند. این رقم شامل همه افراد بدون در نظر گرفتن منشاء قومی، ملیت، جنسیت، سن، وضعیت غیرنظامی یا نظامی و بدون توجه به شرایط یا علت آن است. از این تعداد کشته‌شدگان، 4228 نفر فلسطینی، 1024 اسرائیلی و 63 شهروند خارجی بوده‌اند. به ازای هر کشته، تقریباً هفت نفر نیز مجروح شدند. نکته قابل توجه این است که تعداد کل کشته شدگان اسرائیلی‌ها اعم از نظامی و غیرنظامی به طور ملموسی در حال کاهش است. با این حال، «در مقابل، تعداد کل فلسطینی‌ها، اعم از نظامیان و غیرنظامیان کشته شده توسط نیروهای امنیتی اسرائیل یا افراد اسرائیلی، نسبتاً بالاست و در حال افزایش نیز می‌باشد. به عنوان مثال، در سال 2007، به ازای هر مرگ اسرائیلی، 25 فلسطینی در مقایسه با سال 2002 که نسبت 1 به 5/2 بود، کشته شدند. "اوچا" با تأیید این مقایسه، محاسبه کرده که از سال 2008 تا 2020، «حدود 5600 فلسطینی جان خود را از دست داده‌اند. این در حالیست که نزدیک به 115000 نفر نیز زخمی شدند. اما از سوی دیگر در همین مدت، تنها حدود 250 اسرائیلی کشته و حدود 5600 نفر مجروح شدند.

در ادامه ایشان در خصوص میانجیگری ایالات متحده و طرح ترامپ نیز اظهار داشتند که آمریکا یک میانجیگر بی‌صداقت در مذاکرات پیشین بین اسرائیلی‌ها و فلسطینیان بوده است. حداقل از سال 1967، هم در کلام و هم در عمل به طور آشکار، به جانبداری از اسرائیل پرداخته و میلیاردها دلار به ارتش اسرائیل کمک مالی و تسلیحاتی داده است که از این سلاح‌ها علیه مردم فلسطین استفاده می‌شود. به عقیده پروفسور چیفیتز هیچ نتیجه‌ معناداری از "توافق قرن" دانلد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا حاصل نشد. این توافق یک تلاش بی‌رحمانه برای این بود تا فلسطینیان را برای پذیرفتن وضعیت موجود آپارتاید در نبرد اسرائیل-فلسطین تطمیع نمایند.

به اعتقاد پروفسور چیفیتز، نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل شرایط موجود را که همانا شرایط آپارتاید است ادامه می‌دهد. وی براین باور است که هیچ چیزی در دورنمای سیاسی مشهود وجود ندارد که نوید بدهد این شرایط تغییر می‌کند، اما از سوی فلسطینیان، شاهد مقاومت، و همچنین در سطح جهانی شاهد افزایش آگاهی عمومی در خصوص اقدامات آپارتاید اسرائیل هستیم. وی عقیده دارد که استراتژی دولت جدید در اسرائیل، تقویت شرایط آپارتاید است و برای این منظور، حمایت اکثریت اسرائیلی‌ها را نیز با خود به همراه دارد. این اقدامات (آپارتایدی) شامل گسترش شهرک‌سازی‌ها که در حقوق بین‌الملل غیرقانونی است، ادامه نظام سرکوب مقاومت فلسطینیان، و همچنین مجازات دست‌جمعی و قتل‌عام در نوار غزه می‌باشد. در چنین شرایطی، تحقق یک دولت مستقل فلسطینی تنها یک خیال واهی‌ست.

ایشان همچنین در خصوص پوشش رسانه‌ای مناقشه اسرائیل و فلسطین در غرب و آمریکا اذعان می‌دارد که این پوشش به گونه‌ای است که تاریخ میان دو طرف را تحریف و پاک می‌کند و به افکار عمومی به جای اینکه واقعیت را تصویرسازی نماید، یعنی قرار گرفتن فلسطین در میان یک رژیم آپارتاید که از سال 1967 شکل گرفته،، اینگونه القاء می‌کند که هر دو طرف درگیری با هم برابر می‌باشند. این مسئله تا حدیست که حتی روزنامه‌ اسرائیلی هاآرتص هم در گزارش‌های خبری و هم در ستون‌های تحلیلی‌اش، پوشش بهتری به دیدگاه فلسطینیان می‌دهد تا روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، که به طور آشکار یک تعصب خاص در حمایت از اسرائیل در مطالبش دیده می‌شود.

پروفسور چیفیتز در خصوص مناقشه اسرائیل و فلسطین در یک جمع‌بندی اظهار می‌دارد که من فکر نمی‌کنم معمای اسرائیل و فلسطین یک مسئله پیچیده باشد. در واقع اگر بخواهیم اینطور بگوییم،‌ از موضوع منحرف می‌شویم. این مناقشه یک موضوع کاملاً ساده در ارتباط با ظلم تاریخی به فلسطینیان از سوی دولت آپارتاید اسرائیل است. آپارتاید در حقوق بین‌الملل یک جرم محسوب می‌شود، و همانطور که جامعه جهانی تحریم‌هایی علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی را ساماندهی کرد، باید در مورد اسرائیل هم از «جنبش بایکوت، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل» به ابتکار جامعه مدنی فلسطین حمایت کند.

برای مطالعه متن کامل به زبان انگلیسی به اینجا مراجعه نمایید.