آخرین آمار آسیب های اجتماعی طبق گزارش سازمان بهزیستی کشور

بسیاری از آسیب‌های اجتماعی موجب می‌شود که زنان به عنوان بخش مهمی از جامعه نتوانند مسیر تکامل انسانی و اجتماعی خود را طی کنند و همین امر تأثیرات منفی را بر ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی آنان می‌گذارد. آسیب‌های اجتماعی معلول عوامل مختلفی در سطح خرد و کلان هستند. امروزه با توجه به تحولاتی که در جوامع مختلف در حال رخ دادن است تنوع آسیب‌های اجتماعی و افراد در معرض خطر به خصوص زنان نیز در حال تغییر شکل و افزایش است و دلایل مختلفی مانند فقر در ابعاد مختلف مانند فرهنگی، عاطفی، اقتصادی، حقوقی، قانونی و نیازهای جنسی پاسخ داده نشده موجب بروز آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
طبق آمار سازمان بهزیستی کشور در سال 93، بیشترین آسیب های اجتماعی بر اساس شیوع شناسی اول اعتیاد سپس طلاق، فقر و آسیب های اجتماعی نوپدید مثل اعتیاد به فضای مجازی، اچ آی وی و روابط فراخانوادگی هستند.
البته در خصوص بروز این آسیب ها، نرخ بروز طلاق نگران کننده است. نرخ بروز طلاق در کشور ١٦/٣ است. از هر ١٠٠ ازدواج ١٦ ازدواج به طلاق منجر می شود و البته این آمار خیلی خوشبینانه است. در برخی استان ها مانند استان البرز نرخ بروز طلاق نزدیک یک به یک شده است.
همچنین طبق اظهارات افراد مراجعه کننده به مراکز کاهش طلاق سازمان بهزیستی بالاترین علت طلاق با ١٤درصد مربوط به اعتیاد است. پس از آن دخالت اطرافیان و عدم حمایت های روانی و عاطفی با نرخ ١١/٣درصد، عدم مسوولیت پذیری شوهر با ١٠درصد و پایین بودن آستانه تحمل و عدم بلوغ فکری با هشت درصد در رتبه های بعدی قرار دارند. البته نارضایتی جنسی عامل ٦٠ درصد خیانت ها بوده و بیش از ٥٨ درصد زنان و مردان عنوان می کردند نارضایتی جنسی دارند و ٣٠ تا ٤٠ درصد طلاق ها هم به علت نارضایتی جنسی است.
در خصوص زنان و دختران خیابانی هم در شش ماهه اول ٩٣ در مراکز بازپروری زنان و دختران آسیب دیده اجتماعی نزدیک هزار نفر ساماندهی شده¬اند و پنج برابر این عدد در مراکز گذری و سرپایی خدمات گرفته اند و در خانه های سلامت هم نزدیک به ٤٠٠ نفر. بیش از ٨٦ درصد زنان خیابانی کارتن خواب، معتاد و آسیب دیده هستند. البته در ارتباط با سن این افراد باید گفت که، در خانه سلامت ٣٨درصد زیر ١٥سال، ٧٩درصد زیر ١٩سال و متوسط سن 5/18 است که در سال٩٠ نسبت به مطالعات قبل یک سال کاهش داشته است.
٣٩٠ تا، از 484 نفر برای بار اول پذیرش شده اند. علت پذیرش در ٤١ درصد خشونت خانگی، ١١درصد اعتیاد و در ١٣درصد بی سرپرستی بوده است. ٧١ درصد تحصیلات راهنمایی یا کمتر و ٤٢ درصد سابقه ترک تحصیل داشته اند. ٦٩درصد سلامت روان داشتند.٩٠ درصد فاقد هرگونه سوءسابقه بوده اند. اما ٦٧ نفر سابقه اقدام به خودکشی داشته اند که با توجه به عدد ٢٠ تا ٤٠ در هر١٠٠ نفر، نرخ بروز خودکشی ٦٧ مورد در ٤٨٤، رقمی بالا و نگران کننده است. ٢١٧ نفر در روزهای اولیه فرار از منزل هیچ جایی نداشته اند. از این تعداد ٢٤٥ نفر به خانواده برگشته اند ٣٥ نفر از آنها به اقوام و ٩٠ نفر هم به مراکز بهزیستی ارجاع داده شدند.
در مورد زنان و دختران مراکز بازپروری هم آمارها به این شرح است که، ٨٦ درصد برای بار اول پذیرش شده اند. ٣٤درصد ١٥ تا ١٧سال، ٥٥ درصد زیر ٢٠سال، ٣٠درصد ٢٠ تا ٢٩سال داشتند و شش درصد هم زیر ١٥سال داشتند.٧٠ درصد تحصیلاتشان راهنمایی و کمتر بوده و ١٦درصد متاهل بودند، ٥١ درصد مجرد، ٢٢درصد مطلقه، ٥٤٥ نفر با والدین زندگی می کردند و ٩٨ درصد بیکار بودند. در کنار این زنان و دختران باید به کودکان خیابانی هم به عنوان آسیب اجتماعی اشاره کرد، که همچون اعتیاد، آسیبی چند وجهی و مرکب است و نباید نگاه مستقیم و یک سویه به آن داشت. می تواند عامل ایجاد سایر آسیب ها باشد و می توان به عنوان آسیب مادر هم تلقی شود چراکه مجموعه ای از آسیب ها را همراه خود یدک می کشد. کودک خیابانی می تواند در معرض انوع بیماری ها، آسیب ها و سوءاستفاده های محیطی قرار بگیرد و می تواند به عنوان فردی که به آسیب هایی همچون سرقت دامن می زند، تلقی شود. حدود ٦٨درصد کودکان خیابانی، تک والد هستند؛ مادر یا پدر دارند و این نشان می دهد خانواده های تک والدی در معرض آسیب اند. طبق آمار بهزیستی کشور در سال 93، سالانه 5 هزار کودک خیابانی برای ساماندهی جمع آوری می-شود، اما آمار واقعی احتمالاسه برابر میزانی است که ما ساماندهی شده اند؛ یعنی ١٥هزار کودک خیابانی در کل کشور وجود دارد. ٩٥درصد پسر و پنج درصد دختر. از این میان چهارهزار کودک، اتباع بیگانه فاقد کارت شناسایی هستند که٩٠ درصدشان افاغنه اند. بهزیستی ٣٧ مرکز شبانه روزی برای کودکان خیابانی دارد. معمولاً 45 درصد از این تعداد کودک آسیب دیده اجتماعی در هر شاخه از آسیب، در تهران مستقر هستند. از این ١٥هزار، شش هزارنفر در تهران مستقرند. باید اشاره کرد که سن کودکان خیابانی رو به کاهش است. ٣٩درصد زیر ١١سال داشته اند. میانگین سنشان ٤/١٠ است. این کودکان شانس کمتری برای دسترسی به خدمات آموزشی و سلامت دارند. که این موضوع، احتمال آسیب¬پذیری در کودکی و بزرگسالی را افزایش می دهد. ٦٧ درصد ایرانی اند. ٣٨درصد ترک تحصیل کرده اند و ١٥درصد فرزند طلاق اند. 7 درصد، سابقه مصرف موادمخدر یا محرک داشته اند. نزدیک به ١٦درصد کودکان کار و خیابان، معتاد هستند و نرخ شیوع ایذر در این کودکان چهاربرابر بیشتر از کودکان معمولی است.

از نزاع نیز می توان به عنوان آسیب اجتماعی یاد کرد. نزاع‌هایی که بر اثر اختلافات ریشه‌دار اتفاق می‌افتد یا نزاع‌هایی که اختلافات آنی منجر به وقوع آن می‌شود. عواملی مانند بیکاری، تورم، اختلافات خانوادگی و شیوع مواد مخدر. 4.3 درصد از افرادی که درگیر نزاع می‌شوند متأهل هستند و ٣٦.٥‌درصد مجرد. آمار‌سال ٩٢ پزشکی قانونی در این‌باره نشان می‌دهد که از مجموع مراجعه کنندگان ١٧١‌هزار و ٣٦٠ نفر را زنان تشکیل می‌دادند. همچنین در ١١ ماه ‌سال ٩٣، در ایران ١٦٩‌هزار و ٩٠١ نفر زن به علت نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کرده اند.‌ بر این اساس، تهران با ثبت ٩٩‌هزار و ١٢٦ نفر رکورددار ثبت نزاع در کشور محسوب می‌شود، درحالی‌که ٣٣‌هزار و ٦٩٦ نفر این افراد را زنان تشکیل می‌دهند. طبق آخرین آمارهای پزشکی قانونی استان تهران در سال 94، از کل مراجعان به دلیل صدمات ناشی از نزاع در دو ماه نخست امسال پنج‌هزار و ٧٦٣ نفر زن بوده‌اند. آماری که نشان‌دهنده سهم ۳۵‌ درصدی زنان استان تهران از نزاع‌های دو ماه ابتدایی‌سال ٩٤ است.

منابع:
روزنامه شرق، پایگاه تحلیلی خانواده و زن، شبستان، فردا نیوز، ایسنا، شفقنا.