شگردهای رسانه‌ای داعش

نیروهای داعش با برقراری یک سیستم مخوف و ترسناک آثار هر گونه اعتراض و قیام را علیه شان در میان جمعیت‌های محلی از بین برده‌اند. اعدام‌های دسته جمعی درمیادین و مناطق عمومی شهر و قرار دادن آن در شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی، باعث همه‌گیر شدن ترس و واهمه در میان مردمان محلی شده است. از این رو بی‌جهت نیست که تاکنون کمترین اثری از شکل‌گیری مقاومت‌های مردمی در شهرهای رقه، موصل و دیگر مناطق تحت تصرف داعش ندیده‌ایم. مقاومت‌های مردمی معمولاً زمانی شکل می‌گیرد که داعش از سوی نیروهای رقیبی همچون ارتش عراق و کردها مواجه شود و در این صورت جمعیت‌های محلی با اطمینان از حصول پیروزی و غلبه بر داعش به صف نیروهای ضد داعش می‌پیوندند.
این اتفاق در جریان آزادسازی‌ الرمادی و سنجار به عینه مشاهده شد. نیروهای مردمی و عشایر منطقه همگام با ارتش عراق به صف مبارزه علیه داعش پیوستند. از این رو سکوت مردمی که تحت امر داعش زندگی می کنند، به مفهوم رضایت آنها از این گروه نیست و اغلب نیروهای مردمی صرفاً منتظر فرصت برای ضربه زدن به این گروه هستند.
در بعد دیگر نیز این گروه با تولید و پخش فیلم‌های تبلیغی مختلف، انتشار مجلات و مقاله به زبان‌های مطرح دنیا توانسته از اقصی نقاط دنیا هوادارانی را به خود جلب کند. انتشار مجله «دابق» از انتشارات داعش نقش زیادی در این تبلیغات داشته‌است. این گروه در این مجله انگلیسی زبان بود که به طور رسمی اعلام خلافت کرد. تا کنون بیش از 10 شماره از دابق منتشر شده که در آن برنامه ها، ساختار و ارکان حکومتی داعش تشریح و بیان شده‌است.
مسأله مهم دیگر حضور قوی این گروه در توئیتر است. بنا بر گزارش‌ها توئیتر داعش روزانه بیش از یک هزار اکانت حمایتی دارد. در آمار کلی هم این شبکه20 هزار حامی دارد که با فعالیت مستمر و آنلاین در اخبار و ایده‌های داعش سهیم هستند. البته این رقم دائم در نوسان است به عنوان مثال در میان ماه اکتبر تا دسامبر 2014 این گروه حدود 46 هزار حامی در توئیتر پیدا کرده بود. داعش از این طریق به یکی از استراتژیک ترین اهداف خود که جذب نیرو است، می‌رسد. این گروه تشنه توجه است و در این میان دائماً با خلق آثاری در تلاش برای شکار نیروهای جوان و تندرو است، به عنوان مثال با معرفی و اجرای شیوه‌های جدید اعدام، تجاوز، برده‌کشی، در کانون اخبار جهانی قرار گرفته اند. رسانه‌های جهانی یا پوشش این تحولات ناخواسته به اهداف داعش خدمت می کنند. پرداختن به ویرانگری‌های داعش و خشونت‌های این گروه در ورای مرزها، دقیقاً آن چیزی است که داعش می‌خواهد.
داعش با تولید ویدئو‌ها و فیلم‌های تکان دهنده توانایی نظامی و سیاسی خود را در جهان معرفی می‌کند. آنها معمولاً با به‌تصویر کشیدن یک آرمان‌شهر از شهر‌های تحت تصرف خود در تلاش برای ترغیب مهاجرت تندروها به خلافت ادعایی خودشان هستند. همه چیز در قلمرو داعش، آرمانی نشان داده می‌شود. آنچه در فیلم‌های تبلیغاتی داعش بسیار پر رنگ است، رفاه عمومی مردمان رقه و موصل است. سرکردگان داعش در این فیلم‌ها طوری وانمود می‌کنند که از فقر و رنج خبری نیست و اوضاع بر وفق مراد است؛ بی‌تردید چنین امری زمینه مهاجرت گروه‌ها و جوانان بیکار و سرگردان را به قلمرو داعش فراهم می سازد. از این رو به نظر می‌رسد، قدرت‌های جهانی باید ضمن ایجاد آگاهی و هشیاری واقعی در میان افکار عمومی، زمینه رخنه ‌اندیشه داعش را مسدود کنند.