سیاست بین المللی مواد مخدر

مارگارت تاچر نخست وزیر سابق بریتانیا " فرایند ترک همه باورها" را به عنوان جمله ای معروف در مورد اجماع همگانی بیان داشته است. اینجانب محترمانه نظرمخالف با این گفته دارم. به تازگی در سالن آمفی تئاتری پر از جمعیت در نخستین ساعات صبح در شهر وین نشسته بودم در حالی که کشورها به سرعت برای رسیدن به توافق روی سند نهایی در خصوص تنظیم سیاست مواد مخدر درتلاش بودند.
قرار است این سند به اجلاس ویژه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در خصوص معضل جهانی موادمخدر(UNGSS )ارائه شود که در ماه آوریل در نیویورک برگزار می گردد. قبل از اجلاس وین، رویدادهایی دیگر در پایتخت های بین المللی با حضور دانشمندان، دانشگاهیان، سازمان های دیگر همچنین جامعه مدنی برگزار شد. فرآیند کلی به وسیله کشورها، به گونه ای باز، شفاف و فراگیر دراستقبال از تجارب و درس های آموخته شده مطرح گردیده بود. با توجه به پیشینه، فرهنگ ها و سنت های متفاوت کشورها، دستیابی به چنین اسنادی به هیچ عنوان کار ساده ای نبود. اما سازمان ملل متحد همواره در حال کوشش برای ایجاد وفاق و تفاهم است. لازم به ذکر است حدود 27 میلیون نفر در سراسر دنیا وابسته به مواد مخدری هستند که مصرف می کنند. این شامل 12 میلیون نفری است که مواد مخدر را تزریق می کنند. در مکان های دیگر چالش ها به همین میزان شدید است.
تولید تریاک در افغانستان نه تنها مشکلات جدی برای آسیای غربی و مرکزی، بلکه برای سراسر جهان ایجاد می کند. مواد روانگردان کشنده جدید، هروئین ارزان در آمریکای شمالی، افزایش مصرف کوکائین در غرب و شرق آفریقا، بیانگر این است که در سطح جهان مکان های خطرناک، بیشتر از مکان های سالم وجود دارد. همچنین خشونت فراگیر مرتبط با مواد مخدر، کشورها و جوامع به خصوص در آمریکای مرکزی را دربر می گیرد. امکان ارتباط بین تبهکاران، قاچاقچیان مواد مخدر و تروریست ها موجب نگرانی فزاینده است. این سند که حاصل چند ماه بحث و مذاکره گسترده است بهترین راه حل برای معضل بزرگ مبارزه با مواد مخدرارائه می دهد. در انجام این کار، این سند به دنبال تبدیل کلمات پسندیده به عملیات جسورانه است که می تواند زندگی ها را بهبود بخشد. این سند تاکید دارد که کنوانسیون های بین المللیکنترل مواد مخدر باید انعطاف پذیری لازم برای مقابله با چالش های استفاده از مواد مخدر و سوء استفاده از آن را فراهم کنند.
این در عمل چه مفهومی دارد. بدین معنی است که استفاده از مجازات های جایگزین حبس برای جرایم خرد حمل مواد مخدرهمچنین تضمین دسترسی به دارو برای مقاصد پزشکی یافته شود .
این امر در رویکردی جامع و متوازن با همان اهمیت، موجب ارتقای سلامت، مشتمل بر تلاش در مقابله با اچ آی وی، می شود، همچنین اجرای قانون برای مقابله با عرضه غیرقانونی مواد مخدر را افزایش می دهد.
در عین حال در پس این سند، هدفی بسیارعمیق تر نهفته است: تصدیق این که قانون از مردم و جوامع حمایت می کند.این که باید مردم را در اولویت قرار دهیم.
کودکانی که تحت فشار برای مصرف مواد مخدر هستند ، زنان آسیب پذیری که مجبور به حمل و نقل مواد مخدر هستند و کشاورزان فقیری که محصولات غیر قانونی برای امرار معاش کشت می کنند، همه تحت پوشش نتیجه این سند قرار دارند. مذاکرات در سالن کنفرانس به معنای اتمام این بحث نیست بلکه وسیله است . فرآیند اجلاس ویژه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در خصوص معضل جهانی موادمخدربه گونه ای راسخ به زندگی واقعی مردم بستگی دارد. ما نباید این واقعیت را نادیده بگیریم. یکی از اصول کلیدی کنوانسیون های بین المللی کنترل مواد مخدر نیاز به مسئولیت مشترک است. هیچ کشوری به تنهایی قادر به حل این مشکل نیست، هیچ کشوری نمی تواند خود را برای پیدا کردن راه حل برای این معضل مستثنی سازد. سند نهایی که در نیویورک ارائه می شود به گونه ای مستقیم به این اصل مربوط است؛ بیانیه ای است که گرچه به دشواری برای همه راضی کننده است اما همکاری و مشارکت را ترویج می دهد. جهان می تواند از چنین یکدلی منتفع شود. اجماع ممکن است مطلوب به نظر نرسد، اما بهترین راه برای مقابله با یک تهدید جهانی است که به شدت نیاز به وحدت عمل دارد.