زنان و بحران بشردوستانه دردنیا
زنان و بحران بشردوستانه دردنیا
به گزارش شهردخت، بلایا و فجایع طبیعی، زنان را بیش از مردان تحتتأثیر قرار میدهد و قربانی میکند. بر طبق آخرین گزارشهای نهاد زنان ملل متحد، حدود 60 درصد تمامی موارد مرگومیر مادران و نوزادان در صورت اتخاد تدابیر بشردوستانه، قابل پیشبینی است. مقارن با 29 می (همزمان با 9 خردادماه) روز جهانی نیروهای حافظ صلح ملل متحد و اقدامات بشردوستانه، صندوق جمعیت ملل متحد در گزارشات اخیر خود پیرامون «جهان و بحران بشردوستانه زنان» چند موضوع در راستای ارتقای مشارکت زنان در برنامههای بشردوستانه را مدنظر قرار داده است:
1. بیش از 125 میلیون مردم در سراسر جهان نیاز به کمکها و مساعدتهای بشردوستانه دارند که بالغ بر 75 درصد از آنها را زنان و کودکان تشکیل میدهند؛
2. در سال 2015، بالغ بر 61 درصد از موارد مرگومیر مادران و نوزادان در 35 کشور واقع شده است که بهشدت نیاز به کمکها و مساعدتهای بشردوستانه دارند؛
3. در 10 کشور جهان، بیشترین آمار ازدواج کودکان گزارش شده است که مستلزم اتخاذ اقدام جدی و مؤثر است؛
4. در جهان، حداقل 35 درصد از زنان از معضل ارتکاب اشکال مختلف خشونت جنسی رنج میبرند؛ اگرچه آمار و اطلاعات دقیق در این رابطه معمولاً منتشر نمیشود، اما وقایع و گزارشات عینی، حاکی از وجود این معضل است؛
5. ارتکاب اشکال مختلف خشونت جنسی در دهههای اخیر به عنوان یکی از شیوهها و تاکتیکهای نظامی و جنگی مورد استفاده طرفین مخاصمه در عرصه مخاصمات اخیر واقع شده است و دست کم بالغ بر 200 هزار زن در مخاصمات کنگو، قربانی اشکال مختلف خشونت جنسی شدهاند؛
6. در بلایا و فجایع طبیعی و موقعیتهای بشردوستانه، زنان بیش از مردان از عدم تأمین غذایی و معضلات دیگر نظیر آن رنج میبرند و آسیبپذیرتر هستند؛ اگرچه زنان به عنوان نیمی از نیروی کار در عرصه تولید غذا در سراسر جهان نقشآفرینی میکنند، اما متأسفانه شاهد آن هستیم که بالغ بر 70 درصد از افراد گرسنه در سراسر جهان را زنان تشکیل میدهند؛
7. اکنون بالغ بر نیمی از پناهنگان و افراد ساکن در پناهگاهها در سراسر جهان را زنان به خود اختصاص میدهند که در وضعیت حقوق بشری بسیار نامطلوب بهسر میبرند .
بلایا و فجایع طبیعی، زنان را بیش از مردان تحتتأثیر قرار میدهد و قربانی میکند. بر طبق آخرین گزارشهای نهاد زنان ملل متحد، حدود 60 درصد تمامی موارد مرگومیر مادران و نوزادان در صورت اتخاد تدابیر بشردوستانه، قابل پیشبینی است. مطابق یافتههای تحقیقات و گزارشها، این ضرورت بیش از پیش احساس میشود که زنان در فرآیند اقدامات بشردوستانه بهکارگیری شوند؛ اگرچه زنان و دختران در حال حاضر در فرآیند تصمیمسازی در اقدامات بشردوستانه مشارکت فعال ندارند، اما قطعاً ارتقای مشارکت آنان میتواند آثار مثبت بسیاری به همراه داشته باشد.
رییس نهاد زنان ملل متحد که رییس نشست جهانی بشردوستانه نیز است، بر لزوم ارتقای مشارکت زنان در چارچوب اقدامات بشردوستانه تأکید کرده و پنج اقدام مهم را در این زمینه مؤثر میداند:
1. توانافزایی زنان و دختران به عنوان رهبران و تصمیمسازان برای اقدامات محلی و سپس بهکارگیری آنان در اقدامات بشردوستانه بینالمللی؛
2. تضمین دسترسی جهانی به سلامت جنسی و باروری زنان و دختران برای مشارکت مؤثر در فرآیند بشردوستانه؛
3. اجرا و تحقق همکاری جهانی برای ممانعت از نقض حقوق تمامی زنان و دختران؛
4. تضمین اجرای برنامههای بشردوستانه با رویکردهای جنسیتی؛
5. انطباق کامل برنامهها و سیاستهای بشردوستانه با برابری جنسیتی و توانافزایی زنان و دختران.
نهاد زنان ملل متحد بر لزوم تحقق «برابری جنسیتی» و برابری زنان و مردان در کلیه اقدامات بشردوستانه تأکید میکند (2).
با اذعان بر اهمیت توجه به زنان در اقدامات بشردوستانه، باید توجه داشت که برخی مفاهیم و رویههای مربوط به آن مانند برابری جنسیتی و توجه به سلامت جنسی و باروری زنان و دختران، از جمله مفاهیم چالشبرانگیز و محل اشکال از ناحیه کشورهای اسلامی و با توجه به اندیشه مترقی دین اسلام است که لازم است برنامهریزان و سیاستگذاران به این مهم توجه داشته باشند.