فاجعه قرن در یمن

تحلیلگران دامن زدن به شرایط نامساعد انسانی و بروز قحطی و گرسنگی در یمن را استراتژی کشورهای محاصره کننده برای وادار کردن صنعا به تسلیم و پذیرش خواسته‌های خود عنوان میکنند. سازمان ملل متحد در آخرین گزارش خود از وضعیت یمن نسبت به نبود مواد غذایی و تشدید بحران انسانی در این کشور تا پایان سال جاری میلادی در صورت انجام ندادن اقدامات عملی و سریع هشدار داد. 

قحطی و خشکسالی در یمن

در حالی که بیشتر از 3 سال از آغاز تهاجم وحشیانه کشورهای عربی به رهبری عربستان سعودی به یمن می‌گذرد شرایط این کشور به گونه ای است که سازمان ملل یمن را به عنوان بدترین وضعیت انسانی در جهان توصیف می‌کند. حملات هوایی و جنگ علاوه بر اینکه بیش از 3 میلیون نفر را از خانه‌های خود آواره و بیش از 10 هزار نفر را به کام مرگ فرستاده است موجب شده تا بنا به گفته سازمان ملل 60 درصد از جمعیت یمن - 17 میلیون نفر - از ناامنی غذایی و سوء تغذیه رنج ببرند که از این تعداد 7 میلیون نفر در وضعیت خطرناک و بحرانی باشند. اگر شرایط بهبود نیابد، 10 میلیون نفر دیگر تا پایان سال به این رده برسند. در مجموع در حال حاضر بیش از 22 میلیون نفر از جمعیت 25 میلیونی یمن نیازمند کمک های بشردوستانه هستند.

مارک لوکوک معاون دبیر کل سازمان ملل در امور انسان دوستانه و هماهنگ کننده امداد اضطراری، در بیانیه خود روز گذشته (24 مه 2018) اعلام کرد: "من به شدت نگران درگیری‌های اخیر در یمن هستم. طی چند هفته گذشته شاهد افزایش شدید درگیری ها، محدودیت های روزافزون بر کمک‌های بشردوستانه و کاهش ورود کالاهای ضروری به یمت بوده ایم. این عوامل در حالی که میلیون ها یمنی با ناامنی حاد غذایی و احتمال بازگشت بیماری وبا یا اسهال مواجه هستند سبب بروز بدترین بحران انسانی در جهان می شوند". بر اساس گزارش‌ها علاوه بر بحران گرسنگی، یمن شاهد بدترین شیوع بیماری وبا بوده است که بیش از 900،000 مورد مشکوک و بیش از 2190 مورد مرگ را ثبت کرده است.

در همین راستا سازمان ملل در ماه جولای درخواست فوری برای 4.9 میلیارد دلار به منظور کمک به یمن در زمینه‌های کلیدی امنیت غذایی، بهداشت، تغذیه و آب کرده است، اما تا کنون تنها 1.9 میلیارد دلار دریافت شده است. این در حالی است که عربستان سعودی و دیگر کشورهای ائتلاف تجاوز به یمن در طول 3 سال گذشته میلیاردها دلار برای خرید بمب‌ و تجهیزات نظامی از دول غربی کرده‌اند که بخش عمده‌ای از این تجهیزات در جنگ یمن بکار گرفته شده‌اند، که در نتیجه این امر بسیاری از مراکز غیر نظامی این کشور فقیر عربی که به افغانستان جهان عرب مشهور است، مانند خانه ها، بیمارستان ها و مدارس، جاده ها، پل ها، کارخانه ها و ... ویران شدند.

در گزارش 27 مارس 2018 یونیسف آمده که جنگ در یمن از سال 2015، حدود 2 میلیون کودک را از تحصیل و حضور در مدارس منع کرده است. طبق این گزارش، بیش از 2500 مدرسه در یمن قابل استفاده نیستند، دو سوم آنها در حملات و درگیری‌ها آسیب دیدند و 27 درصد از مدارس بسته شدند. به این وضعیت بغرنج باید بروز مصائب دیگری همچون بحران کم آبی و بلایای طبیعی را نیز افزود که در تبدیل شدن یمن به فاجعه‌ای قریب‌الوقوع تاثیرگذار بوده است. درحالی که مشکلات مرتبط با آب در یمن، کشور را به ستوه آورده و این شرایط ادامه می‌یابد و احتمالا بدتر هم خواهد شد، تخمین زده می‌شود که برای بهسازی‌های ضروری، ١٢,٧‌میلیارد دلار هزینه نیاز است.

همچنین طی روزهای گذشته با رسیدن طوفان «مکونو» به یمن و بارش شدید باران بویژه در جزیره سقطری یمن و بروز سیل در این جزیره تحت اشغال متجاوزین، موجب گردید تا دولت مستعفی منصور هادی برای نجات آسیب‌دیدگان وضعیت اضطراری اعلام کرده و از سازمان های بشردوستانه برای امداد رسانی به سیل زدگان درخواست کمک کند. جمعیت ساکنین این جزیره حدود 70 هزار نفر تخمین زده می‌شود.

گرسنگی، استراتژی جنگی ائتلاف

قحطی در یمن در شرایط محاصره شدید دریایی، هوایی و زمینی این کشور روی می‌دهد. مارک لوکوک در بخشی از گزارش خود عملیات بازرسی کشتی‌ها توسط نیروهای ائتلاف را سبب کندی در رساندن غذا و سوخت به مردم جنگ‌زده یمن عنوان کرده است. بخش بسیار زیادی از نیازهای غذایی و پزشکی یمن از طریق واردات تامین می‌شود. نیروهای سعودی و ائتلاف عربی بنادر یمن را به بهانه این که از آنها برای رساندن سلاح به انصارلله استفاده می‌شود به کنترل خود درآورده‌اند. تعطیلی فعالیت تجاری در بنادر ضربه مهلکی به اقتصاد یمن وارد کرد زیرا ۹۰ درصد واردات غذایی این کشور از طریق این بنادر تأمین می‌شود. نیروهای ائتلاف زیر فشار بین‌المللی به صورت محدود این بنادر را باز کردند اما کار بازرسی محموله کشتی‌ها را به گونه‌ای شدت بخشیده‌اند که عملاً تاثیری در حل بحران انسانی و کمبود مواد غذایی نداشته است.

محموله‌های غذایی بسیاری از شرکت های کشتیرانی تجاری به علت تاخیر در تخلیه آنها در نتیجه بازرسی‌های بسیار شدید انجام شده توسط نیروهای ائتلاف متجاوز تحت رهبری عربستان، پیش از تخلیه از بین می‌روند و قابل استفاده و مصرف نیستند. علاوه بر این، محدودیت های همزمان در واردات سوخت، افزایش شدید قیمت سوخت و  مواد غذایی اصلی را تسریع می کند. این در حالی است که به نقل از المیادین؛ از زمان آغاز جنگ عربستان سعودی علیه یمن تاکنون بیش از دو میلیون کارگر در این کشور بیکار شده اند. خبرنگار این شبکه در گزارشی از صنعا در حالی که تصویری از نحوه زندگی یک خانوداده یمنی پخش می شد، گفت علی، همسر و چهار فرزندش پس از اینکه وی کار خود را از دست داد و از پرداخت اجاره خانه عاجز ماند، در یک دکان کوچک در صنعا زندگی می کنند. این اوضاع را جنگ ائتلاف عربی علیه یمن برای علی و خانواده اش رقم زده است.

این امر باعث شده است تا تحلیلگران دامن زدن به شرایط نامساعد انسانی و بروز قحطی و گرسنگی در یمن را استراتژی کشورهای محاصره کننده برای وادار کردن صنعا به تسلیم و پذیرش خواسته‌های خود عنوان کنند. در این سناریو، دسترسی یمنی‌ها به مواد غذایی به شدت محدود خواهد شد تا آنچه را که ائتلاف متجاوزین نتوانستند در صحنه میدانی جنگ با گذشت بیش از 3 سال از آغاز آن به دست آوردند، با فشار اقتصادی بر یمن کسب کنند. با این وجود علی رغم تمامی فشارها و محاصره غیرانسانی، نیروهای یمنی موفق شده‌اند دامنه عملیاتی موشک‌های خود را تا عمق خاک عربستان سعودی گسترش دهند.

منبع: خبرگزاری الوقت